با وجود اینکه خیلی از مستاجرین منتظر فصل پاییز و زمستان بودند تا جا به جایی را آغاز کنند، ناگهان وضعیت این دو فصل نیز غیرقابل پیش بینی از آب درآمد و شاهد رشد قیمت ها بودیم. آمار رسمی نشان می دهد که تورم ماهانه در آذر و دی سال جاری، ۲.۸ درصد بوده است.
به گزارش پرشین سازه ، وضعیت بازار اجاره بهای مسکن در زمستان نسبت به فصل پاییز با ثبات بیشتری همراه بوده است. در واقع نرخ رشد قیمت ها در آذرماه ۲.۸ درصد بوده است که همین نرخ در دی ماه نیز تکرار شده است.
به عبارت دیگر، این اعداد و ارقام نشان می دهد که نرخ تورم در دو ماه آذر و دی، دچار انجماد شده و بدون تغییر باقی مانده است. البته نباید فکر کنیم که این وضعیت خوشایند و نشان دهنده ی وضعیت خوب بازار مسکن است. چرا که رشد نزدیک به سه درصدی قیمت ها همچنان بالاست و اجازه نمی دهد که شرایط این بازار نرمال و عادی شود.
در واقع، تنها گزاره ای که می توان از آمارهای رسمی استنتاج کرد این است که سرعت رشد اجاره بها در شهرهای مختلف کشور ثابت شده و نسبت به پاییز تغییر خاصی نکرده است.
بازار زمستانی اجاره ی مسکن
به طور کلی، بررسی وضعیت بازار مسکن در دی ماه، دو نکته ی بسیار مهم را نشان می دهد.
اولین مسئله مربوط به ارتباطی است که میان تورم اجاره با تورم عمومی وجود دارد. بررسی های انجام شده نشان می دهد که در دی ماه، بعد از گذشت چند ماه شاهد بودیم که تورم ماهانه ی اجاره از تورم عمومی کمتر شده است. تورم ماهانه ی شاخص مسکن در دی ماه ۲.۸ درصد بوده است. این در حالیست که تورم عمومی ماهانه در کل کشور ۳.۴ درصد گزارش شده است.
بررسی وضعیت تورم ماهانه ی اجاره مسکن در شهریور ماه نشان می دهد که این عدد ۳.۵ و در تیر ماه ۴ درصد بوده است. بررسی همین عددها نشان می دهد که سرعت رشد اجاره بهای مسکن در پاییز کمتر شده و در زمستان به نوعی از انجماد رسیده است.
البته اولین ماه پاییز سال جاری با نوعی انفجار قیمت ها مواجه بود. به نحوی که تورم ماهیانه ی ۶ درصدی را شاهد بودیم. اما در آذر ماه رشد قیمت ها کمتر شد و به سه درصد رسید.
این در حالیست که تورم نقطه به نقطه ی اجاره بهای مسکن از بالای ۵۰ درصد به ۴۰ درصد رسید. البته باز هم یادآوری می کنیم که تورم ماهانه ۳ درصد در بازار اجاره مسکن نشان می دهد که وضعیت اجاره نشینی در کشور ما بحرانیست. به عبارت دیگر این تورم سه درصدی ماهانه نشان می دهد که در سال، تورم ۴۰ درصدی را در این شاخص خواهیم داشت که رقمی بسیار بالا محسوب می شود.
به طور کلی، اگر شرایط بازار عادی باشد، نرخ تورم سالانه باید ۱۵ الی ۲۵ درصد باشد.
سیاست هایی که در سال های اخیر پیرامون بحث مسکن در پیش گرفته شده است، نه تنها منجر به افزایش قیمت ها شده بلکه شرایط را برای اجاره نشینان نیز دشوار کرده است.
چرا بازار مسکن در دی ماه دچار انجماد شد؟!
یکی از سوالات بسیار مهمی که باید به آن پاسخ داد، دلیل انجماد بازار اجاره مسکن در دی ماه است. به طور کلی، تحقیقات نشان می دهد که دو فاکتور خیلی مهم در انجماد مسکن در دی ماه، اثرگذار بوده اند.
اولین عامل به دلیل تغییرات فصلی میزان عرضه و تقاضا در بازار اجاره بوده است. در واقع بیشتر مستاجران در تابستان جا به جا می شوند و میزان تقاضا برای موردهای اجاره در فصل زمستان کمتر است. رشد ناگهانی قیمت در مهر ماه نیز ناشی از انتظار مستاجرین برای پایان تابستان و کاهش قیمت ها بود. انتظاری که طبیعتا برآورده نشد و به افزایش بیشتر قیمت ها انجامید.
اما به طور کلی فصل زمستان و پاییز، فصل جا به جایی نیست و به همین دلیل میزان تقاضا کمتر می شود. در نتیجه در فصل های انتهایی سال، قیمت ها کاهش پیدا می کنند.
از سوی دیگر، هرچقدر که فصل تابستان به پایان خود نزدیک می شود، سرعت رشد اجاره بها نیز کمتر خواهد شد. بنابراین همان طور که اشاره کردیم، اصلی ترین دلیل انجماد قیمت ها در بازار اجاره ی مسکن در فصول سرد سال، کاهش تقاضا و جا به جایی است. عاملی که در نهایت به افت محسوس قیمت می انجامد.
یکی دیگر از دلایل انجماد بازار در زمستان، تمایل مستاجرین به تمدید قرارداد هاست. خیلی از مستاجرین به دلیل افزایش شدید اجاره بها، ترجیح می دهند که در خانه های خود باقی بمانند و قراردادها را تمدید کنند. چرا که در این وضعیت، لازم نیست که اجاره بهای خیلی بیشتری پرداخت کنند.
از سوی دیگر، موجران نیز نسبت به این تمایل، علاقه نشان داده اند. در سال های گذشته، سقفی که از سوی دولت برای افزایش نرخ اجاره تعیین شده است، ۲۰ درصد بوده است. نرخی که با واقعیت های روز جامعه فرق های زیادی دارد و اصلا همگام با تورم عمومی جامعه پیش نمی رود. به همین دلیل کمتر صاحب خانه ای به دنبال تمدید در سال های اخیر می رود و ترجیح می دهد که ملک خود را به مستاجر دیگری عرضه کند.
اما این روزها که مصوبه ی سقف افزایش نرخ اجاره بها کمرنگ شده است و بازار اجاره نیز دچار رکود شده است، موجران ترجیح می دهند که رقمی را با مستاجر خود توافق کرده و قرارداد اجاره را تمدید کنند.