یکی از عجایب این روزهای بازار مسکن، سبقت تورم اجاره مسکن از تورم عمومی است. تا پیش از این، تورم عمومی و تورم مسکن روی اجاره بهای مسکن اثر می گذاشت اما به نظر می آید تورم خوراکی های خانوار نیز روی اجاره اثر گذاشته و نرخ آن را بالاتر برده است.
به گزارش پرشین سازه ، این روندی جدید است که در سال های گذشته ندیده ایم. اجاره بهای مسکن همیشه از نرخ تورم عمومی و تورم مسکن اثر می گرفت اما گزارش های مربوط به بازار مسکن در دی ماه، نشان می دهد که اجاره مسکن از هر دو پیشی گرفته است.
در طی این سال ها، بازار اجاره مسکن همواره ماهیت سنتی خود را حفظ کرده است. خیلی از موجران، هزینه های زندگی خود را از طریق دریافت اجاره در می آورند. از آن جایی که هزینه های معیشت گران تر شده، موجران نیز اجاره بهای بیشتری از مستاجران خود طلب می کنند.
تورم نقطه به نقطه مواد خوراکی در دی ماه ۳۹ درصد اعلام شده است. قیمت خوراکی ها از ابتدای سال تا دی ماه نیز ۴۶ درصد بوده است. تمام شاخص های بازار نشان می دهد که قیمت اقلام خوراکی رشد زیادی داشته و حتی از تورم عمومی نیز جلوتر بوده! بر اساس آمارهای منتشر شده، تورم عمومی از ابتدای سال تا به امروز، ۴۲.۹ درصد بوده است.
بیش از شش ماه است که بازار مسکن تورم منفی را تجربه می کند. در سال های گذشته نیز، نسبت تورم عمومی به تورم اجاره، ۱.۵ برابر بوده است. اما در سال جاری این رویه ی همیشگی تغییر کرده و حالا تورم اجاره مسکن از تورم عمومی جلو زده است.
با بررسی داده های آماری به راحتی می توان نتیجه گرفت که تورم مواد خوراکی، تبعات خود را در بازار اجاره نشینی نشان داده است.
یکی دیگر از عواملی که منجر به افزایش تورم اجاره شده، تورم عمومی بالا در یکی دو ماه اخیر است. از آن جایی که اثرپذیری بازار اجاره مسکن از تورم عمومی، معمولا دو ماه بعد رخ می دهد، قیمت های امروزی بازار اجاره مسکن ناشی از گرانی های دو ماه گذشته است.
در حال حاضر بخش بزرگی از هزینه های خانوار صرف پرداخت اجاره بهای مسکن می شود. در واقع، اجاره بها یکی از اصلی ترین مخارجی است که خانوار ایرانی باید در طی ماه انجام بدهد.
واقعیت اینجاست که تورم اجاره در طی سال های جهش قیمت مسکن، از تورم مسکن جا مانده و به نظر می آید که افزایش قیمت آن ناشی از جبران این عقب ماندگیست!
یکی دیگر از نکاتی که این روزها در بازار اجاره مشاهده می شود، این است که سطح اجاره ها دو برابر سطح نرمال شده است. در شرایط عادی، تورم نقطه به نقطه ی اجاره باید زیر ۲۰ درصد باشد. اما در حال حاضر می بینیم که این عدد دو برابر شده و ۴۱ درصد می باشد.
وضعیت بازار اجاره تا آخر سال!
به طور کلی دو سناریو محتمل است. اولین سناریو احتمال ثبات قیمت ها در بهمن و اسفند را می دهد. در واقع تورم اجاره در این دو ماه، مشابه ماه های قبل باشد. در این صورت ممکن است تورم اجاره از رکورد تاریخی ۴۰ درصد نیز جلوتر زده و نرخ های عجیبی در بازار مشاهده شود.
سناریوی دیگری که البته احتمال رخ دادنش کمتر است، این است که سرعت رشد ماهانه اجاره بها در این دو ماه کاهش پیدا کند. به این ترتیب می توان گفت که تورم اجاره کمتر از ۴۰ درصد خواهد بود.
اما متاسفانه شرایط بازار چیز دیگری می گوید و بعید است در طی این دو ماه، اتفاق خاصی برای بازار اجاره بهای مسکن رخ دهد. حتی برخی از کارشناسان نگران افزایش نرخ تورم نیز هستند.
به همین دلیل است که بسیاری از مستاجران تلاش می کنند که در ماه های پایانی سال ۱۴۰۲، جا به جایی خود را انجام دهند و با گرانی های سال آینده مواجه نشوند.
در صورتی که دولت وارد عمل نشود و طرح های موثری در راستای ساماندهی بازار اجاره نداشته باشد، فشار هزینه های اجاره نشینی هر روز بیشتر شده و بر اقشار آسیب پذیر جامعه اثر می گذارد.
تا به امروز، طرح هایی مثل ساماندهی بازار مسکن و اجاره تدوین و اجرایی شده اما متاسفانه هیچ یک از این طرح ها، نتوانسته اند بازار اجاره مسکن را کنترل کنند. حتی تعیین سقف افزایش اجاره بها نیز نتوانسته مانعی بر افزایش بی قاعده ی اجاره ها باشد.
