سازندگان ساختمانی اعتقاد دارند که در شهرهایی که جمعیت بالایی دارند، هیچ چاره دیگری به جز بلندمرتبه سازی وجود ندارد اما بر اساس گزارشی که یکی از اندیشکده ها منتشر کرده، دلیل اصلی مشکلات تهران مثل ترافیک و قیمت مسکن به همین موضوع بلندمرتبه سازی برمی گردد.
به گزارش پرشین سازه ، پایتخت ایران، شهر ساختمان های بلندمرتبه و عریض و طویل است که در جای جای شهر، ساخته شده اند. برخلاف آن چیزی که سازندگان و سیاستگذاران در نظر گرفته بودند، این ساختمان ها خود به عاملی تبدیل شده اند که مشکلات شهر تهران را دوچندان کرده است.
خیلی از مردم و شهروندان تهرانی می گویند که ترافیک شدید شهری از درب منزلشان شروع می شود. یکی از کسانی که در طبقه سیزدهم یکی از برج های طویل منطقه ۲۲ زندگی می کند، گزارش می دهد که فقط ۳۰ دقیقه طول می کشد که از طبقه ۱۳ ساختمان محل زندگی خود به همکف برسد و بتواند از ساختمان خارج شود.
تحقیقات و گزارش هایی که یک اندیشکده صورت داده، این موضوع را تصدیق می کند و خاطرنشان می سازد که ریشه اصلی مشکلات شهری از جمله ترافیک و بالا رفتن قیمت مسکن، در بلندمرتبه سازی نهفته است. متاسفانه در شرایطی که جمعیت تهران از ۱۲ میلیون عبور کرده، چاره ای دیگر جز ساختمان سازی بلندمرتبه باقی نمانده است اما آیا این شهر که وسعت چندانی ندارد، توان پذیرش این حجم از جمعیت را دارد؟
نظر کارشناسان مسکن
برخی از کارشناسان، صرف نظر از شرایط پیچیده و بغرنجی که این ساختمان ها برای ترافیک شهری و قیمت ها درست کرده اند، معتقدند که با فرهنگ و سنت ایرانی اسلامی ما سازگاری ندارند. اولین باری که سر و کله ی این ساختمان های بلندمرتبه در تهران پیدا شد به اوایل دهه هفتاد و دوره مدیریت غلامحسین کرباسچی برمی گردد.
ایشان اولین پروژه ی بلندمرتبه سازی را تحت عنوان پروژه نواب در تهران آغاز کرد. گرچه در آن زمان، چنین تصور می شد که ساخت و ساز بلندمرتبه می تواند به رفع مشکل مسکن در تهران کمک کند و قیمت ها را کاهش دهد اما گزارش های وزارت راه و شهرسازی، ۱۰ سال بعد از آغاز پروژه نواب نشان می دهد که آسیب های اجتماعی موجود در منطقه نواب از دیگر محله های شهر تهران، ۳۰ درصد بیشتر است. بنابراین به نظر می آید که راهکاری که مسئولین وقت شهر تهران در نظر داشته اند، نه تنها منجر به رفع مشکل مسکن نشد، بلکه آسیب های بیشتری برای جامعه به همراه داشت.
تشدید بلندمرتبه سازی در سال های بعدی باعث شد که تراکم تهران بالا برود و کار به جایی برسد که در هر ۱ هکتار از مساحت تهران، ۱۲۰ نفر زندگی کنند. مقایسه میزان تراکم پایتخت ایران با چین که یکی از پرجمعیت ترین کشورهای دنیاست، نشان می دهد که وضعیت تهران از این لحاظ، بسیار وخیم تر است. در پکن، در هر هکتار مساحت، فقط ۱۳ نفر زندگی می کنند.
مشکل از کجاست؟ چرا با وجود جمعیت کمتر تهران نسبت به پکن، باز هم وضعیت تراکم اینگونه است؟ به نظر می آید که مشکل بلندمرتبه سازی در تهران، به دلیل انحصار زمین و بستن حریم شهری می باشد. متاسفانه اجازه الحاق اراضی به محدوده شهری پایتخت داده نمی شود و از سوی دیگر، زمین های قابل ساخت نیز در انحصار عده ای محدود هستند که اجازه ساخت و ساز هم نمی دهند.
نظر بسیاری از کارشناسان در خصوص بهبود وضعیت تهران از لحاظ حریم شهری و جمعیت پذیری متفاوت است.
یکی از کارشناسان شهرسازی تهران می گوید که باز گذاشتن حریم تهران باعث می شود که هزینه های شهرسازی افزایش پیدا کند. در واقع از دیدگاه جواد نورالعین، زمانی که وسعت شهر بیشتر می شود، هزینه ارائه خدمات نیز بالاتر می رود و عملاً امکان مدیریت شهر از بین می رود.
یک کارشناس دیگر اعتقاد دارد که در شرایطی که زمین در انحصار عده ای از افراد است، قیمت زمین بالا می رود. مثلا ممکن است برای ساخت یک اتوبان، هزاران برابر حالت عادی خرج کنید تا زمین موردنیاز را به دست آورید. در واقع انحصار شهری است که هزینه های مدیریت را بالا می برد.
حسین نوری می گوید که با توزیع متناسب جمعیت و عدالت در توزیع خدمات شهری، می توان شهر را به خوبی اداره کرد. این رویکردی است که در کشورهای پیشرفته ای مثل سوئیس نیز اجرا می شود و در عین مدیریت صحیح، باعث کاهش بلندمرتبه سازی شده است. با در پیش گرفتن چنین راهکارهایی، می توان مشکلاتی مثل ترافیک را حل کرد و قیمت مسکن را ثابت نگه داشت.
متاسفانه در کشور ما، اقدامات درستی برای حل این معضلات صورت نمی گیرد و همچنان سازندگان ساختمانی با قدرت به ساخت و سازهای بلندمرتبه ادامه می دهند.
The big problem of Tehran is building high-rise buildings
Tehran, the capital of Iran, is a city of towering skyscrapers that stretch across the landscape. However, contrary to the intentions of builders and policymakers, these structures have become a major contributor to the city’s problems.
Research conducted by a think tank confirms this notion, highlighting that the root cause of urban issues like traffic and rising housing costs lies in high-rise construction. Unfortunately, with Tehran’s population surpassing 12 million, high-rise buildings seem like the only option. But does this sprawling metropolis have the capacity to accommodate such a dense population?
Experts argue that these structures, aside from the complex traffic and pricing issues they create, also clash with Iranian Islamic culture and tradition. The first appearance of high-rise buildings in Tehran dates back to the early 1990s under the leadership of Gholamhossein Karbaschi.
He initiated the first high-rise construction project, known as the Nواب Project. While the idea at the time was that high-rise construction could help address Tehran’s housing shortage and lower prices, reports from the Ministry of Road and Urban Development a decade after the Nواب Project’s inception revealed that social problems in the Nواب area were 30% higher than in other parts of the city. Therefore, it seems that the solution envisioned by Tehran’s officials at the time not only failed to solve the housing problem but also brought about further societal issues.
The intensification of high-rise construction in subsequent years led to increased density in Tehran, reaching a point where 120 people live per hectare of land. Comparing the capital’s density with China, one of the world’s most populous countries, reveals that Tehran’s situation is far worse. In Beijing, only 13 people live per hectare.
