پوشش ضد حریق چیست

یکی از مهم ترین مواردی که باید در صنعت ساخت وساز در نظر گرفته شود، توجه به ایمنی ساختمان است. دراین بین یکی از شایع ترین و آسان ترین روش ها برای محافظت سازه ها استفاده از پوشش های ضد حریق است. ما قصد داریم در این مقاله شما را با پوشش های ضد حریق آشنا و به بررسی و شناخت بهتر آن ها بپردازیم.

اهمیت استفاده از پوشش های ضد حریق

اگر سری به بازار بزنید مطمئناً با انواع مختلفی از پوشش های مقاوم به آتش سوزی مواجه می شوید، موادی که قابلیت محافظت از اسکلت فلزی ساختمان، ستون ها و تیرک های اصلی را در مقابل آتش بر عهده دارند.
عایق های ضد حریق از پیشرفت آتش جلوگیری می کنند و عاملی برای کاهش آسیب به سازه ها در مدت زمان بیشتری هستند. پوشش ضدحریق بر روی ساختمان و سازه، از فروپاشی آن در اثر افزایش دما جلوگیری می کند، همچنین با استفاده از پوشش های ضد حریق پیشرفت آتش سوزی کندتر شده و زمان بیشتری برای رسیدن گروه های آتش نشانی و کمک رسانی به انسان ها وجود دارد. علاوه بر موارد ذکرشده، این عایق ها خسارت مالی به ساختمان ها را نیز به طور چشمگیری کاهش می دهد؛ بنابراین در این مرحله برای شناخت بیشتر این محافظ ها بهتر است با انواع مختلفی از این محصول آشنا شویم.

 انواع پوشش های ضد حریق

در صنعت ساختمان سازی پوشش های متعارف ضد حریق و در دسترس را عمدتاً می توان به سه دسته تقسیم کرد.

1. پوشش های معدنی
2. رنگ های عایق و منبسط شونده
3. بردهای ضد حریق

پوشش های عایقِ معدنی (اندودهای پاشیدنی و ضد حریق

این مواد پوششی از دو نوع جنس گچی و سیمانی هستند که هریک می توانند با ترکیبات عایق ساز و افزودنی های ویژه، ترکیب شوند و در غالب دو نوع عایق با پایه گچی و پایه سیمانی به بازار عرضه گردند.
لازم به ذکر است که عایق های پوششی بر پایه گچی، دارای محدودیت کاربرد هستند؛ ولی نوع پایه سیمانی آن در همه جا قابل دسترس و استفاده است.  این پوشش ها معمولاً در ضخامت هایی بین پانزده تا سی میلی متر بر روی سازه ها اعمال می شوند.

مزایا و معایب استفاده از عایق های معدنی

درباره مزیت های این نوع از پوشش ها، می توان به سهولت در اجرا آن اشاره کرد که اعمال آن نیاز به تیم تخصصی ندارد و همانند گچ در ساختمان قابل اجرا است. قیمت مقرون به صرفه آن از دیگر مزایای این پوشش های عایق معدنی است.

از طرفی کاهش زمان پروژه نیز مزیت مهمی در استفاده از این نوع عایق ها به شمار می رود چراکه با اجرا و اعمال عایق های ضد حریق معدنی دو عمل عایق کاری و حذف گچ وخاک، در یک زمان انجام می گیرد؛ بنابراین با کاهش زمان پروژه میزان هزینه پروژه ها نیز کاهش میابد. در این نوع از عایق ها برخلاف بسیاری از عایق ها به مرورزمان هیچ گونه تغییر فیزیکی و شیمیایی در آن رخ نمی دهد و در برابر خوردگی مقاوم هستند، همچنین پس از تخریب و تعمیرات ساختمان، عایق ضد حریق معدنی در محل تعمیر شده و یکپارچگی مجدد سطح به دست می آید.

خالی از لطف نیست اگر بدانید که این نوع از پوشش های مقاوم به آتش سوزی دارای قابلیت قابل اجرا بودن در ساختمان های در حال سکونت را دارند. درواقع علاوه بر آنکه در آتش نمی سوزد از مصالح و تجهیزات پشت خود (سازه های و تیرک های فلزی، کابل های برق و …) نیز در برابر حریق محافظت می کند.

ازجمله مهم ترین خصوصیات یک عایق خوب یکپارچه بودن آن پس از اجرا است و چون این نوع از پوشش های حرارتی یک ملات است هیچ گونه شکافی پس از اجرا مانند بردهای ضد حریق نخواهد داشت. درواقع وجود هرگونه شکاف باعث ایجاد گپ حرارتی و عدم بازدهی مناسب در هنگام حریق در سازه خواهد شد.

لازم به ذکر است که با توجه به اینکه این محصول کاملاً طبیعی و معدنی می باشد فلذا هیچ گونه آلودگی زیست محیطی ایجاد نکرده و به سهولت به طبیعت بازمی گردد. همچنین باعث مشکلات تنفسی و استنشاقی نخواهد شد و همین مسئله امنیت تنفسی مناسبی را برای کارگران در ساختمان به عمل خواهد آورد.

در آخر پس از گذر از مزایای زیاد این نوع از پوشش های ضد حریق، در خصوص معایب این نوع از پوشش ها می توان به ظاهر نامناسب و ضخامت نسبتاً زیاد آن اشاره کرد که انصافاً در حضور مزایای قابل توجه این نوع عایق ها قابل چشم پوشی است.

 

رنگ های ضد حریق

رنگ های ضد حریق با فنّاوری بسیار پیشرفته ای، تولید می شوند. این نوع از پوشش هایی مقاوم در برابر حریق که بر روی سازه های فلزی و کابل ها برای حفاظت در زمان آتش سوزی اعمال می شوند به دودسته تقسیم می شوند.

• پوشش های تأخیر انداز آتش

رنگ های عایق نوعی تأخیر انداز آتش است که به صورت یک عامل گرماگیر عمل کرده و پیشرفت و اعمال خسارت از طریق شعله را بر روی کابل و سازه فلزی را به تأخیر می اندازد.

• پوشش های ضد حریق

رنگ های ضد حریقی که روی سازه های فلزی اعمال شده و هنگام آتش سوزی، با پف کردن و ایجاد عایق حرارتی بسیار مقاوم، مانع داغ شدن فلز و صدمه جدی به آن می شود.
درواقع رنگ ضد حریق را با دستگاه های پاشش رنگ ایرلس بر روی سطوح و در لایه های متعدد باضخامت های بسیار کم (حدود ۲۵۰ میکرون) اسپری شده تا به ضخامت موردنیاز- که عموماً بین ۳ تا ۵ میلی متر است- برسد.

مزایا و معایب رنگ های ضد حریق

نقطه برتری رنگ های پف کننده نسبت به سایر مواد ضد حریق، دکوراتیو بودن آن و اشغال فضای بسیار کم بوده است. همچنین سرعت و سهولت اعمال پوشش محافظ ضد حریق، پس از مرحله آماده سازی سطح، به راحتی و به سرعت با ابزارهای مختلف قابل اجرا است. درباره نقاط ضعف این پوشش ها نیز می توان به قیمت نسبتاً بالای آن اشاره کرد که با توجه به فناوری پیشرفته موردنیاز جهت تولید این نوع از عایق ها کاملاً منطقی به نظر می رسد. لازم به ذکر است که در حال حاضر فقط یک نوع رنگ ضد حریقِ منبسط شونده مورد تائید سازمان آتش نشانی، در ایران وجود دارد.

بردهای مقاوم در برابر آتش

بردهای مقاوم در برابر آتش، از طریق پرس مخلوط رزین های خاص یا الیاف پشم سرامیک و مشابه و به صورت ورقه ورقه تولید می شود که در ضخامت ها ۱۰، ۱۵، ۲۰ و ۲۵ میل قابل تولید و عرضه به بازار است. استفاده از بردهای ضد حریق همه گیر بوده و ضمناً سریع ترین روش مقاوم سازی در مواجهه با آتش سوزی و محافظت از ساختمان است.

مزایا و معایب بردهای ضد حریق

استفاده از بردهای ضد حریق آسان و یکی از سریع ترین روش ها جهت محافظت از ساختمان می باشد. ازنظر قیمت نیز این نوع از پوشش ها مقرون به صرفه در نظر گرفته می شوند؛ اما باید در نظر داشت که عایق های بردی شکل به راحتی بر روی تیرها قابل اجرا نبوده و ترمیم آن معمولاً با مشکلاتی همراه است.

روش اجرای پوشش مقاوم به حریق

همان طور که قبلاً اشاره کردم ازجمله مهم ترین مزیت های پوشش مقاوم به حریق در سازه های فلزی اجرای راحت این پوشش ها بر روی سازه ها است. هرچند که اجرای این پوشش ها کار آسانی است اما به طور حتم نیاز به تجربه و تخصص کافی دارد و لازم است جهت انجام این امر از افراد و یا شرکت های خدمات دهنده در این حوزه کمک گرفته شود؛ اما در حالت کلی باید بدانید که برای اجرای پوشش ضد حریق سازه فلزی لازم است تا ابتدا پاک سازی انجام شده و بعدازآن اعمال پوشش مقاوم به حریق انجام گیرد.

امروزه شرکت های مختلفی فعالیت های زیادی در این زمینه انجام می دهند و به شما کمک می کنند تا ساختمان خود را در برابر آتش محافظت کنید؛ اما  یکی از نکات بسیار مهم در خصوص اعمال این پوشش ها حفظ چسبندگی عایق ضد حریق به سازه است به طوری که با افزایش دما در هنگام آتش سوزی به هیچ عنوان این اجزا نباید از هم جدا شود.

 

برخی از نکاتی که باید در هنگام اعمال هر نوع از این پوشش های ضد حریق رعایت کرد

• محکم کاری و چسباندن دقیق عایق ضد حریق به سطح زیر کار به طوری که به مقاومت کافی در اثر افزایش دما دست پیدا کنیم.
• ایجاد ضخامت لازم در عایق ضد حریق بر روی سازه ساختمانی برای اجتناب از رسیدن سازه به دمای بحرانی و اعمال کمترین میزان خسارت به بنا
• عدم استفاده از برخی موارد که باعث ضعیف شدن عایق مقاوم به حریق می شود، به عنوان مثال اجرای نما به طور مستقیم روی رنگ ضد حریق سازه های فلزی عملاً آن ها را بی اثر می سازد به طوری که هیچ گونه مقاومت دمایی را شاهد نخواهیم بود.

سخن آخر

با توجه به مطالب ذکرشده اهمیت بالای استفاده از عایق های ضد آتش سوزی در صنعت ساختمان کاملاً ملموس است و علاوه بر بحث کیفیت مباحث مربوط به قیمت نیز نقش مهمی در انتخاب پوشش ضد حریق در ساختمان ایفا می کند. همان طور که باهم مرور کردیم پوشش مقاوم به حریق در سازه ها انواع مختلفی دارد و طبیعتاً قیمت پوشش ها نیز متفاوت است. دراین بین می توان گفت بردهای ضد حریق نسبت به دو نوع دیگر در رنج قیمت بسیار مناسب تری نسبت به بقیه قرار دارد و به همین دلیل امروزه بیشتر مورد استقبال سازندگان ساختمانی قرار می گیرد؛ اما در خصوص معایب این بردها باید بدانید که بر روی تیرها قابل اجرا نبوده و ترمیم آن مشکل است؛ اما رنگ های منبسط شونده اگرچه قیمت نسبتاً بالاتری دارد ولی دارای ظاهری بسیار زیبا و دکوراتیو بوده و ضخامت بالای آن موجب محافظت و امنیت بیشتر در ساختمان خواهد شد. به عنوان سخن پایانی امیدوارم مطالب ارائه شده در این مقاله کمک شایانی به شما خوانندگان عزیز در راستای ارتقای امنیت ساختمانتان کرده باشد.