هر دولتی وابسته به سیستم پرداخت مالیات است و یکی از جدیدترین بخش های نظام مالیاتی ایران نیز به مالیات های خانه و خودروهای لوکس برمی گردد. البته انتقاداتی نیز از پایین بودن نرخ این مالیات و البته تاخیر در روند اخذ آن به سازمان امور مالیاتی وارد شده است.
به گزارش پرشین سازه ، در سال های اخیر ، مالیات بر خانه و خودروهای لوکس به نظام مالیاتی ایران وادر شده است و طرفداران و منتقدین خود را دارد. بر اساس قانون بودجه و برنامه ، خانه هایی که بیشتر از ۱۰ میلیارد تومان هستند و همچنین خودروهایی که بیشتر از ۱ میلیارد تومان قیمت دارند ، مشمول پرداخت مالیات می باشند.
البته این قانون منتقدین خود را نیز دارد. بسیاری از این منتقدین به پایین بودن نرخ مالیات خانه و خودروهای لوکس اعتراض دارند. این افراد چنین می گویند که این نرخ ها، بسیاری از ثروتمندان و مالکان خانه ها و خودروهای لوکس را در دام مالیات نمی اندازند و به همین دلیل، نیازمند اصلاحات مهمی است.
اما بعد از مدتی، این نکته توجه بسیاری را به خود جلب کرد: این دو پایه ی مالیاتی چندان درآمد زا نبوده اند و از محل خانه و خودروهای لوکس، مالیات قابل توجهی دریافت نشده است.
در حال حاضر، ۱۲ هزار و ۵۰۰ واحد لوکس مسکونی شناسایی شده است. در سال گذشته از محل این خانه های لوکس، مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان مالیات دریافت شده است. اما رقم این مالیات در دو ماهه سال جاری، شوکه کننده است. تا به این لحظه از محل خانه های لوکس، تنها رقم ۲۷ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان مالیات دریافت شده است.
این در شرایطی است که اوضاع دریافت مالیات بر خودروهای لوکس اندکی بهتر است. بررسی ها و آمار نشان می دهد که از محل خودروهای لوکس در سال گذشته، حدود ۵۰ الی ۶۰ میلیارد تومان مالیات دریافت شده است.
در دو ماه گذشته نیز تا به امروز، مبلغ ۵ میلیارد و ۵۵ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان مالیات بر خودروهای لوکس دریافت شده است. این خودروها شامل انواع خودروهای سواری و وانت های دوکابینت شخصی است.
از طرف دیگر، تفریغ بودجه در دوماهه سال جاری نشان دهنده ی این است که کمترین تحقق به مالیات بر واحدها و خودروهای لوکس تخصیص یافته است که صفر درصد بوده است.
این شرایط صدای بسیاری از افراد، اعم از مسئولین و مجلسی ها را بلند کرده است. یکی از اصلی ترین نکاتی که مسئولین مختلف به آن اعتراض می کنند، روند کُند اخذ مالیات است. از دیگر مشکلات این طرح، نبود ضمانت اجرایی برای اخذ مالیات بر خانه ها و خودروهای لوکس است که وزیر اقتصاد نیز به آن اشاره کرده بود. وی از مجلسی ها درخواست کرد که یک ضمانت اجرایی برای اخذ این مالیات تعیین کنند.
وزیر اقتصاد ایران، آقای احسان خاندوزی در رابطه با این قانون مالیاتی جدید چنین گفت که دارندگان خانه های لوکس، تا زمانی که تصمیم به فروش خانه و گرفتن برگه مالیاتی نداشته باشند، هیچگونه ابزاری برای وصول این مالیات وجود ندارد. به این صورت، افراد خیلی زیادی باقی می مانند که از پرداخت مالیات خانه های لوکس، فرار می کنند.
این سخنان وزیر اقتصاد در شرایطی بیان شده است که پیش از آن، مدیر کل دفتر طراحی و تحلیل فرآیندهای مالیاتی چنین اعلام کرده بود که افرادی که در اسرع وقت نسبت به پرداخت این مالیات اقدام نکنند، بر اساس مقررات ماده ۲۱۸۸ قانون مالیات های مستقیم، جهت وصول این مالیات و با رعایت کلیه ی قوانین، اموالشان توقیف خواهد شد.
مدیر کل دفتر طراحی و تحلیل فرآیندهای مالیاتی، آقای جهانگیز رحیمی، در خصوص انتقاداتی که به طرح مالیات بر خانه و خودروهای لوکس شده بود، چنین بیان کرد: این گونه انتقادات منطقی نیستند چرا که سازمان امور مالیاتی کشور، باید به تمامی مشمولان این فرصت را بدهد که در خصوص مالیات تعیین شده، اعتراض خود را به ثبت برسانند و نباید هر زمانی که سازمان، مالیاتی را تعیین نمود، در اسرع وقت پرداخت شود.
وی در ادامه چنین گفت: اگر هم مسیر سازمان مالیات به این سمت و سو برود، باز هم انتقاداتی به سازمان وارد می کنند که چرا مهلت و امکان اعتراض برای مشمولین تعیین نشده است و چرا مالیات دهندگان را تحت فشار گذاشته است؟
جهانگیر رحیمی گفت: به هرحال اولین سالی است که مالیات بر خانه و خودروهای لوکس دریافت می شود. فرهنگ و عرف جامعه هنوز آمادگی پذیرش این مالیات را ندارد. در قیاس با دیگر پایه های مالیاتی که سالیان سال است که دریافت می شوند و توسط جامعه به خوبی پذیرفته شده است، مالیات بر خانه و خودروهای لوکس، یک پایه مالیاتی جدید است و باید فرهنگ سازی صورت بگیرد تا نهادینه شود.
این مقام مسئول در رابطه با این پایه مالیاتی جدید توضیحات بیشتری ارائه کرد و تاکید نمود که به هرحال این مالیات باید پرداخت شود. مثلا به هنگام نقل و انتقال این واحدهای مسکونی لوکس، مالیاتشان نیز وصول خواهد شد. به هرحال ممکن است کمی دیر شود اما در نهایت، پرداخت خواهد شد.
جهانگیر رحیمی در انتها چنین گفت: تمام افرادی که مالیات خانه و خودروهای لوکس را پرداخت نکرده اند در سامانه ی بدهکاران مالیاتی ثبت شده اند و برگه مالیاتی برای آن ها صادر شده است. بنابراین به هرحال، باید این مالیات را پرداخت کنند.
اما سوال بزرگ دیگری نیز در این میان مطرح می شود که نرخ مالیات سالانه بر خانه های لوکس به چه صورت است؟
در پاسخ باید اشاره کنیم که نحوه محاسبه ی نرخ مالیات این خانه ها به شکل زیر است:
- نسبت به مازاد ۱۰ الی ۱۵ میلیارد تومان، یک در هزار خواهد بود.
- نسبت به مازاد ۱۵ الی ۲۵ میلیارد تومان، دو در هزار خواهد بود.
- نسبت به مازاد ۲۵ الی ۴۰ میلیارد تومان، ۳ در هزار خواهد بود.
- نسبت به مازاد ۴۰ الی ۶۰ میلیارد تومان، ۴ در هزار خواهد بود.
- نسبت به مازاد خانه هایی با قیمت ۶۰ میلیارد تومان به بالا نیز ۵ در هزار خواهد بود.
نرخ مالیات بر خودروهای لوکس سواری و وانت های دو کابین نیز به شکل زیر است:
- تا ۱.۵ میلیارد تومان بالاتر از مبلغ ۱ میلیارد تومان، نرخ مالیات معادل ۱ درصد خواهد بود.
- تا ۳ میلیارد تومان بالاتر از مبلغ ۱.۵ میلیارد تومان، نرخ مالیات معادل ۲ درصد خواهد بود.
- تا ۴.۵ میلیارد تومان بالاتر از مبلغ ۳ میلیارد تومان، نرخ مالیات معادل ۳ درصد خواهد بود.
- نسبت به مازاد ۴.۵ میلیارد تومان نیز، نرخ مالیات برابر با ۴ درصد خواهد بود.