گچ و خاک و نحوه انجام آن

گچ و خاک دیوار ساختمان یکی از مراحلی است که تقریبا در تمامی ساختمان هایی که ساخته می شود، انجام می شود. ساخت این مرحله از دیوار باعث می شود تا دیوار آماده رنگ زدن شود. شاید برای شما سوال پیش بیاید که دیوار ساختمان ها چطور اینقدر صاف و بدون تو رفتگی و یا برون آمدگی هستند. از ترکیب مواد گچ و خاک با آب، ملات یدرست می شود که با استفاده از آن می توان دیوار های صافی ایجاد کرد. این مرحله بعد از دیوارچینی توسط متخصص و یا به اصطلاح اوستای این کار انجام می شود. اگر می خواهید بیشتر با این مرحله از ساخت دیوار آشنا شوید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.

ملات گچ و خاک

اگر می خواهید با ملات گچ و خاک بیشتر آشنا شوید، باید اول از همه با ملات آشنا شوید. ملات به موادی می گویند که از ترکیب دو مواد یا بیشتر تشکیل شده باشد. ملات ها معمولا برای چسباندن دو چیز سخت استفاده می شوند. برای این که ملات ساخته شود باید آن دو مواد یا بیشتر با یکدیگر مخلوط شوند. با مخلوط کردن دو مواد ماده ای خمیری شکل ایجاد شده که در اکثر ساختمان ها استفاده می شوند. ما به طور کلی ملات ها متنوعی داریم که در مکان های خاصی استفاده می شوند.

ملات گچ و خاک معمولا پس از مخلوط با آب به رنگ قهوه ای درآمده و آن را به دیوار می زنند. برای درست کردن ملات گچ و خاک باید یک استامبولی تهیه کنید و نصفه آن را آب برید. سپس خاک رس الک شده را به آن اضافه کنید و بعد از آن نیز گچ را اضافه کنید. برای اینکه خاک تولید نشود، همه مراحل را به آرامی انجام دهید. در نظر داشته باشید که برای درست کردن این ملات باید ۲۰ درصد گچ و ۸۰ درصد خاک به آب اضافه کنید.

توجه کنید که این مقدار مواد، ماندگاری ملات را در درجه متعادل قرار می دهد و اگر می خواهید که ملات زود خشک شود، می توانید مقدار بیشتری گچ به آب اضافه کنید و یا آب کمتری برای ملات قرار دهید. اما اگر می خواهید که مواد دیرتر خشک شود، باید خاک بیشتری به مواد اضافه کنید. جالب است بدانید که گچ و خاک اکثرا روی دیوارها استفاده می شوند، به دلیل اینکه خاک با هر مواد دیگر مخلوط می شود، مقاومت و استحکام آن مواد را پایین آورده و آن را سست می کند. اما در ترکیب گچ و خاک این اتفاق رخ نمی دهد.

اجزای ملات گچ و خاک

ملات ها هر کدام به گونه ای تشکیل می شوند و هرکدام خاصیت خود را دارند. ملات گچ و سیمان برای دیوارها استفاده می شوند و دیوار را صاف می کنند. این نوع ملات از دو مواد تشکیل شده که یکی از آن ها گچ و دیگر خاک بوده که معمولا از خاک رس یا خاک قهوه ای استفاده می شوند. گچ به دلیل حجم کمی که دارد برای برای چسبندگی و خاک به دلیل حجم زیادی که اشغال می کند، برای جسم پر کننده استفاده می شود. معمولا حجم دهنده ها ۸۰ درصد ملات را تشکیل می دهند.

نوع دیگری از ملات که برای دیوار استفاده می شود، ترکیب دو ماده سیمان برای حجم و چسب سنگ یا بتن برای چسبندگی است. این نوع ملات نیز در اکثر ساختمان ها استفاده می شود و فرق آن با ملات گچ و خاک در هزینه خرید آن است.

انواع ملات

ملات ها انواع بسیار زیادی که هر کدام از آن ها در نقطه خاصی استفاده می شوند. برای اینکه بیشتر با ملات ها آشنا شوید در ادامه توضیحاتی به شما ارائه می دهیم. ملات ها به طور کل به دو دسته تقسیم می شود که آن دو دسته عبارتند از:

ملات زود خشک

ملات هایی که به قصد زود خشک شدن درست می شوند، باید سریعا استفاده شوند تا از بین نروند. البته برخی از ملات ها نیز پس از خشک شدن با اضافه کردن آب به آن ها دوباره به شکل اولیه خود بر می گردند. این نوع ملات به طور کلی در ۳ تا ۵ دقیقه خشک می شوند و پس از آن دیگر قابل استفاده نیستند و یا خاصیت خود را از دست می دهند.

ملات دیر خشک

این نوع ملات به سادگی خشک نمی شوند و کمی زمان می برد. برخی از این نوع ملات ها در زیر آب یا در صورت وارد شدن گرمای مستقیم خشک می شوند. این نوع ملات برای مکان هایی که نیاز به دقت بسیار زیادی دارند، استفاده می شوند.

ملات های دیرگیر

این ملات ها اغلب در مجاورت هوا و گاهی نیز در زیر آب سخت می شوند. زمان سخت شدن این ملات ها اغلب از ۲ ساعت شروع شده و عموما تا ۷۲ ساعت به بالاترین میزان سختی خود می رسند.

چرا خاک با گچ مخلوط می شود

اگر در حوزه ساختمان سازی فعالیت می کنید، ممکن است بدانید که قیمت خاک ارزان تر از گچ است. سنگ گچ را پس از استخراج به کوره می برند و پس از انجام عملیاتی بر روی آن، گچ را به دست مصرف کننده می رسانند که این عمل موجب هزینه است. در طرف دیگر خاک رس را پس از استخراج مستقیما به مصرف کننده می رسانند و در هر صورت قیمت خاک رس از گچ ارزان تر و به استفاده از آن صرفه تر است در نتیجه ملات گچ و خاک بسیار اقتصادی تر از استفاده گچ است.

ملات گچ و خاک جزو ملات های دیر خشک است و از ملات گچ دیرتر خشک می شود. به همین علت دیرتر سفت شده و در نتیجه گچ کاران بیشتر فرصت دارند تا آن را روی ردیف قبلی آجر پهن نموده و ردیف بعدی آجر را روی آن بچسبانند. روی هم رفته کار کردن با آن آسان تر است. ملات گچ و خاک از ملات گچ پلاستیک تر می باشد و زیر ماله بنا بهتر شکل می گیرد.

موارد استفاده ملات گچ و خاک

ملات های گچ و خاک اغلب برای ساختن ساختن طاق ضربی و دیوارهای تیغه ای ۵ سانتی متری استفاده می شود. درصد استفاده خاک و گچ به مقدار موادی است که شما از آن استفاده می کنید. برای متعادل کردن سرعت خشک شدن می توانید از ۸۰ درصد خاک و ۲۰ درصد گچ استفاده کنید. در نظر داشته باشید که ملات گچ اگر در جوار فلزات قرار گیرد، بعد از مدتی با فلزات ترکیب می شود و در آن ملات سولفات ایجاد می شود.

اصولی که باید رعایت شود

• حتما سعی کنید قبل از استفاده از گچ و خاک آن ها را با سرند چشم بلبلی الک کنید، تا صاف شوند و خرده نداشته باشند
• مواد خود را در مکانی که کمترین رطوبت را دارد نگهداری کنید تا از خراب شدن و فاسد شدن آن ها جلوگیری شود
• برای استفاده از ملات گچ و خاک باید مقدار مناسبی آب قرار دهید تا ملات شما سفت نشود
• برای اینکه یک ملات صاف و بدونه خرده داشته باشید باید آن را به خوبی مخلوط کنید
• اگر می خواهید نقاط کور را ملات بزنید به شما پیشنهاد می کنید که از نردبان و یا داربست استفاده کنید
• در استفاده از نربان و داربست از محکم بود جای خود مطمئن شوید
• در این کار باید از ابزار مناسب استفاده کنید تا کار شما بهترین کیفیت را داشته باشد

استفاده از ملات در سقف

استفاده از این ملات در سقف بسیار آسان است و اگر سقف از تیرچه و بلوک تشکیل شده باشد، کار شما بسیار آسان تر خواهد شد. برای استفاده از این ملات در سقف باید ابزار مناسبی داشته باشید که بتوانید این کار را انجام دهید. یکی از این ابزار شمشه است که به در هر ابزار فروشی استفاده می شود.

در مرحله اول شما باید ملات را به سقف زده و پس از صاف کردن، به روی آن شمشه بکشید که سطح را صاف و جاهای خالی را پر کند. شما باید شمشه را به صورت خطی و نیم دایره ای بکشید تا کار شما با کیفیت انجام شود. بعد از آن باید شمشه را تمیز کرده و دوباره به روی مواد بکشید. این کار را تا زمانی انجام دهید که سطح بسیار صاف شود. شما می توانید یک مشمای تمیز کف زمین پهن کنید تا از کثیف شدن محیط جلوگیری کنید.

استفاده ملات در طاق های ضربی بسیار سخت است و شما باید آن را به دست یک اوستای ماهر بسپارید. همچنین قبل از اینکه از مواد استفاده کنید، باید مطمئن شوید که سقف به خوبی اندازه گیری شده و هیچ ناصافی ندارد. برای سقف های صاف نیز باید از تراز استفاده کنید تا از اندازی گیری آن مطمئن شوید. هنگام استفاده از ملات در ارتفاعات بسیار مراقب باشید.

جمع بندی

در این مطلب با موضوع گچ و خاک همراه شما بودیم و طرز تهیه این نوع ملات را به شما گفتیم، برای اینکه بتوانید از این ملات به درستی استفاده کنید باید درصد موادی که در آن استفاده می کنید را به درستی رعایت کنید. همیشه اول ایمنی را در نظر بگیرید و بعد شروع به انجام کار خود کنید. برای موفق شدن در کار خود استفاده از ابزار مناسب بسیار مهم است و به راحتی می توانید آن ها را از ابزار فروشی ها خریداری کنید.

درصورتی که در حوزه صنعت ساختمان فعالیت می نمایید، پیشنهاد می شود بابانک اطلاعات ساختمان های در حال ساخت پرشین سازه آشنا شوید.