محتوا :
ازآنجاکه فرآیند ساخت وساز به هماهنگی نیروی انسانی، مصالح و تجهیزات نیاز دارد، بازرسی های ساختمانی باید در هر مرحله از ساخت و همچنین در پایان پروژه برای بازدید از روند کار و پیشبرد اهداف انجام شوند. بازرسی های ساختمانی، توسط یک شخص بی طرف و یا ثالث، از روند کار پیمانکار در طول پروژه انجام می گیرند و شامل موارد زیر هستند:
- بازرسی از روند ساخت وساز تا اطمینان حاصل شود که کلیه مواد و فرآیندها طبق برنامه و مشخصات پیش رفته اند
- بازرسی و مستندسازی از کلیه فعالیت های پیمانکار
- گزارش از بازرسی های روزانه در محل
- در صورت رعایت استانداردها و مشخصات، بازرسی های دقیق از کیفیت تأسیسات انجام می شود
- بررسی دقیق نقشه ها و مشخصات و بحث در مورد موارد اجرانشده طبق استانداردها
- نگه داری دقیق، کامل و مرتب لیست بازرسی از ساختمان مربوط
- شرکت در جلسات پروژه
- نظارت بر برنامه پیمانکار
- بازرسی از نقاشی و دیوارکشی ها
- آزمایش میدانی و نمونه گیری از خاک، بتن و آسفالت و غیره.
- بررسی و تکمیل مواردی که نیاز به تغییر داشتند
- نظارت و مستندسازی از مصالح تحویل داده شده و مورداستفاده در کارهای ساختمانی
- انجام بازرسی های نیمه نهایی و نهایی پس از اتمام ساختمان
- تهیه لیست نهائی نواقص و نظارت بر کارهای تکمیل شده
- تأیید اتمام پروژه برای سازنده
روند پیشرفت
بیشتر بازرسی ها فقط محدود به مرحله ساخت و پایان کار نیستند. برخی از بازرسی ها به عنوان بخشی از فرآیند عمومی مدیریت قرارداد، قبل از شروع پروژه و پیشبرد اهداف اولیه باید انجام بگیرند. این بازرسی ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- بررسی قرارداد و امضای طرفین
- جلسات پیش از قرارداد
- معارفه و معاشرت سازمانی
اما همچنین بازرسی هایی در مرحله ساخت نیز وجود دارند که بخشی از روند عمومی اجرای قراردادها محسوب می شوند:
- بررسی وضعیت سازه های همسایه قبل از شروع پروژه
- بازرسی های منظم برای ارزیابی پیشرفت کار در پرداخت های موقت
- بررسی های نمونه ای و آزمایشی
- بازرسی فرآیند بهره برداری
- بازرسی قبل از صدور گواهینامه تکمیل پروژه
- واگذاری پروژه ی تأییدشده به مشتری پس از صدور جواز پایان کار
- بازرسی در صورت وجود نواقص در انجام پروژه و نظارت بر تکمیل آن
- بازرسی نهایی بعد از اتمام اصلاح تغییرات اعمال شده
بازرس ساخت، ممکن است خود مدیر پروژه یا یک عضو از گروه پیمانکاران و یا یک شخص ثالث کاملاً بی طرف باشد. بسته به اندازه یک پروژه، ممکن است بازرسان به طور دائم در محل ساخت مستقر شوند و یا به بازدیدهای دوره ای برنامه ریزی شده از پروژه اکتفا کنند. همچنین بسته به اندازه پروژه، بازرسی ممکن است توسط تیمی با بازرسان خاص در هر بخش از پروژه به صورت مجزا از کارهای مکانیکی، برقی، ساختاری و معماری انجام گیرد.
برای جنبه های خاصی از یک پروژه، حضور بازرسان متخصص در مورد سیاست های زیست محیطی، مدیریت پسماند در محل، دسترس پذیری و غیره لازم است.
بازرسان معمولاً به صورت کاملاً بی طرف، مدیر پروژه و یا شخص پیمانکار را از پیشبرد اهداف کارهای ساختمان مطلع می سازند و در گزارش های روزانه خود، موارد مطرح شده در جلسات را ثبت و به مرکز مربوطه ارسال می کنند.
کیفیت
بازرسی های کنترل کیفیت (QC) در ساخت وساز شامل مواردی هستند که اطمینان حاصل می کند کارهای ساختمانی مطابق با الزامات و استانداردها انجام گرفته اند. برای کیفیت ساخت وساز، مشخصات فنی وجود دارند که توصیف می کنند چه کنترل هایی باید انجام شود تا تضمین گردد که کارهای ساختمانی با رضایت انجام گرفته اند.
این کنترل ها فقط برای محصولات و مصالح نیستند، بلکه شامل اجرا و اتمام همه مراحل ساخت وساز نیز می باشند. به یاد داشته باشید که یک سیستم بازرسی کامل و جامع، در پایان، یک پروژه ی عمرانی باکیفیت و بی نقص تحویل خواهد داد. برای تکمیل بازرسی ها به صورت کامل، شما به عنوان سازنده نه تنها به مهارت های فنی در مورد مصالح و ساخت وساز نیاز دارید بلکه باید در جلسات فنی با پیمانکار و بازرس مهارت های ارتباطی بالایی نیز داشته باشید.
بازرسی ها، راهی برای کنترل کیفیت کار ساخت وساز محسوب می شوند. نتیجه مطلوب کار، قبل از ارائه به مشتری باید مطابق با الزامات و استانداردها تأیید شود.
برای سازنده پروژه، هدف این است که هزینه های غیرضروری کاهش یافته و پروژه، مطابق با تمام الزامات مشتری طبق کنترل های داخلی و خارجی تحویل داده شود.
بازرسی های مربوط به ساخت وساز مربوط به کیفیت، می توانند شامل بررسی مصالح، واحدهای کاری، فرآیندها و خدماتی باشند که توسط شرکت ساخت وساز به منظور رعایت الزامات کیفیت قرارداد، طراحی و برنامه ریزی شده اند. یک طرح بازرسی نیز برای استراتژی های پیشگیری، با برنامه کیفیت کار ساخت وسازهایی که نیاز به تضمین کیفیت ساخت دارند، هماهنگ شده است.
همچنین ممکن است بازرسی ها در مورد اسناد، دستورالعمل های کاری و برنامه های اجرایی برای اجرا و کنترل مراحل ساخت انجام شوند. به یاد داشته باشید که این بازرسی های کنترل کیفیت ممکن است توسط اشخاص ثالث، با گواهینامه ها جایگزین شوند.
بیشتر بخوانید: بازرسی های ساختمانی
سلامت و ایمنی
بازرسی های ساختمانی برای اطمینان از رعایت موارد بهداشتی و ایمنی انجام می گیرند. این بازرسی ها می توانند توسط خود پیمانکار و یا یک شخص ثالث از نهاد نظارتی انجام شوند. این بازرسی ها، باید در محل ساخت و در طول پروژه انجام بگیرند.
- جلوگیری از سقوط وسایل و مصالح از ارتفاع بر روی سر عابران
- کار در ارتفاع
- نصب سکوهای کاری مانند داربست و چارچوب های متحرک
- نردبان ها
- تجهیزات حفاظت شخصی (PPE)، ازجمله محافظت از سر
- وسایل نقلیه و سایر تجهیزات
- ذخیره سازی
- سیستم های برقی
- خطر بیماری ریوی
- فراهم آوردن امکانات رفاهی مانند توالت و امکانات شستشوی دست
- شرایط و مقررات محل ساخت
- جلوگیری از انسداد
- مدیریت خطرات تنفسی
- پایداری سازه
- جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به محل ساخت
زمان بازرسی ها باید به صورت مرتب و دوره ای و با گزارش های صحیح و موارد عملی همراه باشد. گزارش های بازرسی حاصل، باید شامل موارد زیر باشند:
- جزئیات مربوط به شخص نویسنده گزارش
- جزئیات مربوط به شخصی که بازرسی برای او انجام شده است
- محل بازرسی
- تاریخ و زمان بازرسی
- جزئیات ماهیت بازرسی
- اطلاعات در مورد خطرات بهداشتی و ایمنی مشخص شده
- شرح اقدامات انجام شده
- تذکر اقدامات بعدی موردنیاز
کنترل ساختمان
بازرسی های ساختمانی برای کنترل ساختمان، جهت تأیید پیروی از مقررات ساختمانی انجام می شوند. این بازرسی های نظارتی، معمولاً توسط اداره محلی نظارت بر ساختمان و یا توسط یک بازرس شخص ثالث تأییدشده، انجام می شوند. بازرسی های ساختمان، معمولاً در مراحل اصلی زیر موردنیاز است:
- شروع پروژه
- خاک برداری (قبل از بتن ریزی)
- نصب فونداسیون
- نصب عایق رطوبتی
- نصب سیستم زهکشی
- ساخت سازه اولیه
- عایق بندی
- ساخت سقف
- پایان پروژه
ازآنجایی که مقررات ساختمان یا بازرسی های کنترل ساختمان، شامل مشارکت یک گروه نظارتی می باشد، باید یک اعلامیه بازرسی از پیشرفت کارها به مرجع کنترل ساختمان مربوطه ارسال شود تا بازرسی ها به درستی برنامه ریزی گردند. اگر بازرسی های لازم انجام نشوند، گواهی تکمیل صادر نمی شود و کارهای ساختمانی ممکن است متوقف گردد. اگر پیمانکار باوجود اعلان توقف در ساخت به کار خود ادامه دهد، ممکن است لازم باشد موارد انجام گرفته بعد از بازرسی تخریب شوند.
سایر بازرسی ها
بازرسی های ساختمانی دیگری نیز وجود دارند که در دسته های فوق قرار نمی گیرند:
- برنامه ریزی بازرسی برای اثبات رعایت مجوزهای برنامه ریزی، شرایط و تعهدات
- بازرسی برای آزادسازی بودجه توسط سازمان های قابل اجرا
- بازرسی های بیمه ای
- بازرسی های معمول از کارهای خیابانی توسط مسئولان بزرگراه برای ساخت وسازهای جاده ای و فاضلاب
- بازرسی های محیطی مربوط به آلودگی (سروصدا، آب، دود و غیره) و تأسیساتی مانند آشپزخانه و زهکشی
- بازرسی ایمنی آتش سوزی، سیستم های محافظتی و ذخیره مواد خاص
- بازرسی های کارخانه ای
- بازرسی باستان شناسی از مراحل خاک برداری ساختمان.
همچنین مشاهده کنید: اطلاعات پروژه های درحال ساخت تهران و کرج
برخی از دستورالعمل های بازرسی ساخت وساز
همان طور که در بالا ذکر شد، اقدامات اصلی کیفیت یک پروژه ساخت وساز شامل محدوده پروژه، بودجه و زمان اتمام آن است. همیشه وقتی می خواهید یک بازرسی انجام دهید، به این سه نکته اصلی برگردید. این سه مورد در دستورالعمل های بازرسی ساخت وساز اهمیت زیادی دارند.
محدوده پروژه
دامنه تعریف شده از پروژه ساخت وساز، باید در همه زمان هایی که نیاز مشتری اصلی ترین محور دامنه است، روند بازرسی را هدایت کند. کلیه لیست های بازرسی ساخت وساز و کلیه گزارش های ساخت وساز باید همیشه دارای مشخصات مشتری با یادداشت های کاملی از تاریخچه ارتباط بین مشتری و کارکنان ساخت وساز باشد.
به یاد داشته باشید هر چیزی که تنظیم و یا نصب شده است، باید طبق نیاز مشتری مجاز باشد. برقراری ارتباط با مشتری، اولویت اصلی هر پروژه ساختمانی است. اهمیت بازرسی های ساختمانی به دلیل اطمینان از روند صحیح ساخت در طول پروژه است.
بودجه
کلیه لیست های بازرسی ساختمان که شامل هزینه می شوند، باید همواره به بودجه پروژه ارجاع داده شوند. تکمیل یک پروژه با توجه به بودجه تعیین شده، اولویت دیگر کار پیمانکار یا مدیر پروژه است که متعاقباً روی کیفیت نهایی پروژه تأثیر می گذارد.
در بازرسی ها به هماهنگی تأمین کنندگان پروژه برای خرید مصالح و مدیریت نیروهای انسانی برای تعیین دستمزد توجه می شود تا درنهایت در هر مرحله از ساخت طبق بودجه در نظر گرفته شده، تکمیل شود.
برنامه
برنامه پروژه ساخت وساز، مستقیماً بر بودجه و نیاز مشتری تأثیر می گذارد. عدم رضایت مشتری، می تواند دادخواست های پرهزینه ای برای بازرس داشته باشد. برای نظارت بر برنامه پروژه بازرسی ها را به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه انجام می شود.
همیشه ذینفعان مربوطه در پروژه را از جزئیات بازرسی ها مطلع کنید. تأخیر در ساخت وساز می تواند هزینه زیادی داشته باشد. همیشه در ابتدای شروع فعالیت های ساختمانی، به برنامه مشخص پروژه توجه داشته باشید.
خطاهای ساخت وساز و تغییر سفارشات
خطاهای انسانی و تغییر سفارشات، در پروژه های عمرانی اجتناب ناپذیر هستند. اهمیت بازرسی ساخت وساز در تشخیص خطاها و موارد غیر منطبق با استانداردهاست. داشتن یک راهنما و تمرکز روشن در هماهنگی بازرسی های پروژه ساختمانی، به شما در موفقیت پروژه ساختمانی کمک می کند. سازمان دهی و مستندسازی بازرسی های ساختمانی و لیست های بازرسی به همین دلیل، حائز اهمیت هستند.
