آشنایی با پشم شیشه و موارد مصرف آن

امروزه بحث استفاده از عایق های صوتی و حرارتی با توجه به همه گیری استفاده از آپارتمان های چندطبقه بسیار بااهمیت هست. همچنین وجود عایق های حرارتی نیز عاملی برای صرفه جویی در مصرف انرژی و حفاظت از منابع برای آیندگان است. در همین راستا وجود متریالی به نام پشم شیشه بسیار کارا بوده و عاملی برای بهینه سازی منابع انرژی و کاهش آلودگی های صوتی در ساختمان ها به حساب می آید. با توجه به همین اهمیت در این بخش از وبلاگ پرشین سازه به آماده سازی مقاله ای در باب آشنایی با پشم شیشه پرداخته و در کنار آن به پاسخ سؤالی چالشی درباره ی سرطان زایی این ماده نیز می پردازیم. پس با پرشین سازه بزرگ ترین بانک اطلاعات ساختمان های در حال ساخت کشور همراه شوید.

پشم شیشه چیست و چرا استفاده از آن بااهمیت هست؟

پشم شیشه از قدیمی ترین و پرمصرف ترین انواع عایق های حرارتی است و سابقه تولید آن در داخل کشور به حدود چهل سال قبل می رسد. خیلی ساده می توان بیان کرد که معمولاً از ترکیب الیاف نازک و منعطف شیشه، پشم شیشه تولید می شود. درواقع پشم شیشه نوعی عایق حرارتی صوتی نیز شناخته می شود که علاوه بر دارا بودن الیاف نازک و منعطف شیشه ذوب شده همراه با مقداری ماسه معمولی و رزین نیز ترکیب می شود. پشم شیشه نوعی عایق است که بافت آن از مواد بسیار کوچک و سوزنی شکل تشکیل شده است. جالب است بدانید که از عمده کاربرد آن در صنعت می توان به عایق حرارتی، صوتی و رطوبتی باتحمل دمای ۷۵۰+ درجه سانتی گراد و نقطه ذوب ۱۳۰۰ و نیز تحمل برودتی آن منفی ۳۰ درجه سانتی گراد اشاره نمود. پشم شیشه در اقطاع مختلف ازجمله لوله ای، فله ای، پتویی و لحافی در بازار عرضه می شود و یکی از پرکاربردترین انواع عایق های گرم محسوب می شود.

آشنایی با تاریخچه مختصر پشم شیشه

جالب است بدانید که این انقلاب صنعتی سده ۱۹ تا اوایل قرن بیستم بود که به ایده ها و ابداعات بی شماری در زندگی افراد انجامید که پیامد آن دگرگونی در شیوه زندگی انسان بود. در همین راستا یکی از این ابداعات پیشرو و انقلابی، تبدیل شیشه قدیمی ترین و در دسترس ترین ماده تهیه شده توسط بشر به الیاف منعطف و نازک بود. به طورکلی اولین بار در سال در سال ۱۹۳۲ محققی جوان بنام دیل کلی است در حال جوش دادن قطعاتی از شیشه به منظور ایجاد محفظه خلأ بود که لوله هوای فشرده به طور اتفاقی به شیشه مذاب برخورد کرد و پیامد آن ایجاد الیاف ظریفی از جنس شیشه بود که این موضوع بعداً توسط محققی بنام گیم ایسلتر موردمطالعه و تحقیق بیشتر قرار گرفت و از آن زمان تاکنون پیشرفت های شایانی در ارتباط با تولید انبوه این محصول صورت گرفته است. محصول که امروزه ما آن را به نام پشم شیشه این عایق صوتی و حرارتی کارا می شناسیم. لازم به ذکر است که استفاده از پشم شیشه در سطح جهانی بیش از ۷۰ سال سابقه دارد و در ایران در حدود ۵۰ سال است که صنعتگران در بخش های خصوصی و دولتی این الیاف را تولید می کنند. هرچند در بازه گسترده تری می توان گفت که به طورکلی استفاده و تولید الیاف معدنی به سال ۱۸۰۰ میلادی در بخش بین المللی می رسد. از طرفی لازم به اذعان است که در طی ۱۰ سال گذشته با رایج شدن متریالی به نام فوم های الاستومری، استفاده از پشم شیشه کاهش یافته است.

از چگونگی گرم شدن پرنده های پف کرده تا ساخت عایق های پشم شیشه

احتمالاً شما نیز در فصول سرد سال در خیابان ها شاهد انواع مختلفی از پرنده ها بخصوص قمری و کبوترها بوده اید که خود را پف می کنند. حرکتی که عامل مهم گرمایش این نوع از موجودات هست. درواقع یک پرنده با پف کردن خود هوا را به صورت بسته هایی در زیر بال وپر خود گیر می اندازد و با اعمال این کار بدن خود را در معرض تعداد زیادی از بسته های هوا قرار داده و طبیعتاً گرم می شود. در همین راستا جالب است اگر بدانید که سازوکار ساخت عایق های حرارتی نیز به همین شکل هست و انسان ها با استفاده از الیاف نازک و درهم پیچیده هوا را محبوس نموده و سرانجام از این الیاف به صورت پانلی و یا رولی در رویه های ساخت وساز خود به عنوان عایق حرارتی کارا بهره می برند…

آشنایی با خصوصیات فنی پشم شیشه

به طورکلی می توان اذعان نمود که کارشناسان برای انتخاب پشم شیشه متناسب باکار خود سه عامل را مدنظر قرار می دهند که این سه فاکتور به شرح زیر هست:

 توجه به ضخامت

از خصوصیات عایقی پشم شیشه ضخامت آن بوده که در عامل مقاومتی پشم شیشه در برابر صوت و حرارت بسیار مؤثر است و متناسب با نیاز کاربر انتخاب می شود. در همین راستا لازم به ذکر است که ازجمله پرمصرف ترین پشم شیشه معمولاً باضخامت ۲.۵۴ سانتی متر و ۳.۵۴ سانتی متر است.

 توجه به دانسیته

به طورکلی پشم شیشه از دانسیته ۱۰ الی ۱۰۰ کیلوگرم در مترمکعب بهره مند بوده که این محدوده از دانسیته بیشترین کاربرد را در صنعت دارد.

 جنس پوشش پشم شیشه

به طورکلی می توان پشم شیشه های مسلح را با روکش های کاغذی یا آلومینیوم و نخ دار و … در بازار مشاهده و انتخاب نمود.

آشنایی با انواع پشم شیشه موجود در بازار

همان طور که میدانید ما در بازار ایران شاهد انواع مختلفی از پشم شیشه با توجه به نحوه ی عرضه آن در بازار هستیم که سه نوع عمده و معمول ارائه این نوع از عایق ها شامل:

پشم شیشه رولی (پتویی)

به طورکلی این نوع از محصولات معمولاً در قالب رولی و یا پتویی به بازار کشور ارائه شده و قیمت آن نیز بر اساس همین نوع عرضه تعیین می شود. پشم شیشه رولی خود به دودسته بدون لفاف (پشم شیشه لحافی) و پشم شیشه روکش دار با پوشش لفاف تقسیم می شود.

پشم شیشه پانل (تخته ای)

جالب است بدانید که پشم شیشه را می توان به صورت تخته ای و یا همان پانلی نیز به بازار عرضه کرد که برای بعضی از کاربران بسیار کاربردی تر از نوع رولی هست.

 عایق لوله (عایق پیش ساخته)

عایق لوله پیش ساخته، ازجمله محصولاتی هست که بدون پوشش یا با فویل آلومینیومی بوده و از پشم شیشه ای با وزن واحد بالا تولیدشده است. به طورکلی می توان مطرح کرد که این نوع از محصولات برای عایق حرارتی لوله های صنعتی، گرمایش مرکزی و تأسیسات خورشیدی، برای عایق سازی در برابر انجماد و تراکم لوله ها و برای ارتعاش و عایق صدا لوله های فشار آب استفاده می شود؛ بنابراین ازجمله انواع پرمصرف پشم شیشه به حساب می آید.

 

مواد تشکیل دهنده ی پشم شیشه چیست؟

در همین راستا شاید برای شما نیز جالب باشد اگر بدانید که المان های اصلی تشکیل دهنده پشم شیشه، سیلیس و شیشه هست که پس از ذوب شدن وارد ماشین های الیاف ساز شده و تحت تأثیر نیروی گریز از مرکز، به شکل الیافی که به پشم شباهت دارند درمی آید. در همین راستا باید اذعان نمود که میزان خلوص مواد اولیه نقش بسیار مهمی در کیفیت الیاف پشم شیشه دارد بنابراین باید به آن توجه ویژه گردد. با توجه به همین توضیحات مواد اولیه تشکیل دهنده ی عایق پشم شیشه و درصد ترکیب آن ها به طورکلی به شرح زیر هست:

• سیلیس ۱۴ درصد
• کربنات سدیم ۱۸ درصد
• دولومیت ۱۱ درصد
• فلدسپات ۱۲ درصد
• براکس ۷ درصد
• سنگ آهک ۴ درصد
• کربنات باریم ۳ درصد
• سولفات سدیم ۱ درصد

آشنایی مختصر و مفید با فرآیند تولید پشم شیشه

به طورکلی می توان اذعان نمود که روش کلی ساخت انواع پشم شیشه از یک رویه معمول و آشنا پیروی می کند و شامل مراحل زیر هست:

مرحله اول: ترکیب و مخلوط مواد با درصد مناسب

در این مرحله همه ی مواد تشکیل دهنده ی پشم شیشه ازجمله خاکستر سودا، سنگ آهک و شیشه های بازیافت شده باهم ترکیب می شوند. پس ازاین مرحله نوبت به غربالگری و فیلتر شدن مواد اولیه، می رسد. درواقع با این کار مواد اضافی و زائد دفع می شود و با مواد اولیه خالص تری روبه رو خواهیم شد. در انتهای این مرحله مواد غربال شده به اسکات فرستاده می شوند. به طورکلی حدفاصل خروجی کوره تا محل خروج شیشه مذاب برای تولید اسکات نامیده می شود که به ۲ قسمت فیبراژ عایق لوله و فیبراژ لاین منتقل می شود که شیشه در داخل آن مانند یک جوی روان حرکت می کند. در محل خروجی کوره به اسکات یک نوع آجرنسوز از جنس پلاتین نصب شده که شیشه در پشت آن انباشته و از زیر آن به اسکات ریخته می شود. جالب است بدانید که این آجر خاصیت فیلتری دارد یعنی ناخالصی روی آن باقی مانده و شیشه صاف از زیر آن عبور می کند در اسکات حدود ۳۲۰ مشعل برای نگهداری شیشه نصب شده است که با گاز کار می کند که مقدار فشار گاز ۵/۰ بار هست و فاصله مشعل ها از ۵/۳ تا ۵/۴ میلی متر هست. لازم به ذکر است که قسمت اسکات دارای ۲۰ عدد دودکش هست که به وسیله آجر روی دودکش فشار داخل اسکات را کنترل می کنند. کلید اسکات به ۱۲ قسمت تقسیم شده که هرکدام دارای ترموکوپل می باشند و به وسیله آن حرارت اسکات کنترل می شود. یک ترموکوپل در محل خروجی اسکات (از کف) در داخل شیشه نصب شده که حرارت خروجی شیشه از کوره را در اتاق کنترل نشان می دهد تا اگر حرارت در کوره تنظیم نباشد آن را تنظیم کند. مواد مذاب به سمت خروجی مذاب به نام اسکات منتقل می شود.

مرحله دوم: ذوب مخلوط خروجی

به طورکلی بعدازآن که مواد مخلوط به کوره الکتریکی فرستاده شد، تحت دمای ۱۴۰۰ درجه سانتی گراد ذوب می شود.

مرحله سوم: تشکیل الیاف به هم پیوسته

همان طور که میدانید بعد از ذوب شدن مواد مخلوط، این مواد مذاب توسط دستگاه انتقال به محیط الیاف سازی منتقل می شوند. در این محیط الیاف از مخلوط ذوب شده جدا می شود که دلیل آن تغییرات دمایی است. درنهایت، الیاف، پیوسته از مخلوط حاصل می شود؛ اما باید به یاد داشته باشید که در این مرحله این الیاف هنوز خام بوده و نیازمند عمل آوری و تغییرات دیگری دارند که در ادامه به آن می پردازیم.

 مرحله چهارم: شکل گیری و عمل آوری الیاف

به طورکلی در این مرحله رزین ها که ترکیبات مصنوعی بسیار چسبنده هستند، به الیاف اضافه می شوند و سپس به کوره که دمای آن ۲۵۰ درجه سانتی گراد است منتقل می شوند. درواقع به دلیل گرم شدن هوا، الیاف عمل آوری می شود و مقاومت و سختی مناسبی می گیرد و درنهایت رشته های الیاف موردنظر آماده و به رنگ زرد درمی آیند.

مرحله پنجم: برش و عمل آوری

در خروج از کوره ی عمل آوری، الیاف از طریق اره های چرخان با آب فشار بالا برش داده می شود. سپس محصول نهایی از رول به ورقه تغییر می یابد؛ و در ادامه خورده الیاف ها که در زمان برش ایجادشده اند به فرآیند تولید بازیافت می شوند.

مرحله ششم: بسته بندی و سورتینگ

و در پایان و در مرحله ی نهایی که مرحله ی بسته بندی است، الیاف شیشه وارد ماشین پرس می شود تا به صورت لوله ای و پتویی دربیاید. به دلیل قابلیت فشرده شدن زیاد حجم پشم شیشه، هزینه حمل ونقل و انبار این ماده کاهش پیدا می کند. لازم به ذکر است که در ادامه معمولاً نوار های پشم شیشه را روی پالت ها جمع آوری می شوند، چراکه درنهایت کارایی عملیات انبارداری افزایش پیدا می کند و مشکلاتی ازلحاظ فضای اشغال شده وجود نخواهد داشت.

آشنایی با مزایای متنوع استفاده از پشم شیشه

پشم شیشه ازجمله عایق هایی در صنعت ساختمان به حساب می آید که دارای مزایای کاربردی فراوانی است به همین دلیل نیز با استقبال خوبی در این صنعت مواجه شده است. با توجه به همین مسئله در این بخش از پرشین سازه به معرفی مشخصه های کاربردی این عایق ها می پردازیم که شامل:

• پشم شیشه متریالی با چگالی های متنوع بوده که کاربری آن را در بخش های مختلف یک سازه ساده می کند.
• این ماده ازجمله متریال سبک به حساب می آید
• نصب پشم شیشه آسان است.
• پشم شیشه ازجمله عایق هایی به حساب می آید که مقاوم در مقابل آتش سوزی بوده و ضریب انتشار دود و آتش در آن بسیار کم است.
• قیمت پشم شیشه نسبت به پشم سنگ ارزان بوده و به صرفه هست.
• پشم شیشه ازجمله مصالحی هست که سازگاربامحیط زیست است و خیلی زود در محیط زیست تجزیه می شود.
• ساختار الیافی پشم شیشه، مانند پشم سنگ، خواص عایق آکوستیک خوبی به این نوع عایق ها می دهد. درواقع ساختار فیزیکی الیاف پشم شیشه به گونه ای است که خواص آکوستیک دارند. پشم شیشه یک عایق صوتی مناسب در صنعت ساختمان بشمار می آید زیرا پشم شیشه با جذب انرژی صوتی باعث بهبود روند عملکرد صوتی دیوارها، کف، سقف و انتقال هرگونه آلودگی صوتی می شود؛ بنابراین می توان از پشم شیشه به عنوان عایق صوتی کارایی نیز در ساختمان ها استفاده کرد.

 

آشنایی با معایب پشم شیشه

در کنار مزایای بی شمار این محصول معایبی نیز برای پشم شیشه تعریف می شود که این موارد شامل:

• به طورکلی به دلیل عدم مقاومت پشم شیشه در مقابل رطوبت و بخار، در صورت نصب در فضای باز، استفاده از پوشش های ضد رطوبت و فویل های آلومینیومی اجباری است.
• ساختار فیبری و متخلخل این گونه از عایق ها، در مقابل رطوبت و نفوذ بخار و آب، مقاومت کمی از خود نشان می دهد و خاصیت عایق بودن آن نیز نسبت به رطوبت حساس بوده و بانفوذ رطوبت و بخارآب به درون عایق، از مقاومت حرارتی کاسته می شود.
•  گفته می شود که تماس مستقیم پشم شیشه باپوست، چشم می تواند درزمینهٔ مشکلات تنفسی مشکل زا باشد. جالب است بدانید که در بسیاری از گزارش ها، تنفس مستقیم گرد پشم شیشه علت افزایش نرخ ابتلا به سرطان، به خصوص سرطان ریه عنوان شده است؛ اما از طرفی ارگان های بهداشت، سلامتی و محیط زیست مختلفی، ازجمله انجمن سلامتی کانادا، آژانس بین المللی تحقیقات بر روی سرطان و سازمان ملی سم شناسی آمریکا با انجام آزمایش های مختلفی، عنوان کرده اند که درصورتی که پشم شیشه در یک سری آزمایش ها و تست های مشخص، موفق عمل کند، هیچ خطری برای سیستم تنفسی نخواهد داشت؛ اما درهرصورت، توصیه اکید می شود که کارگران و عایق کاران، هنگام کار با پشم شیشه از ماسک و لباس محافظ مناسب استفاده کنند.

بررسی تفاوت های موجود بین پشم شیشه و پشم سنگ

به طورکلی هم پشم سنگ و هم پشم شیشه محصولات عایق حرارتی می باشند ولی بسته به نوع ساختمان و میزان نیاز صرفه اقتصادی آن ها باهم متفاوت هستند. درواقع می توان مطرح کرد که تفاوت عمده در ماده اولیه برای تولید پشم شیشه و پشم سنگ سبب شده است که تفاوت های زیادی در نحوه استفاده از آن ها وجود داشته باشد. همان طور که قبلاً در مقاله پشم سنگ از پرشین سازه اشاره کردیم، ماده اولیه پشم سنگ بازالت است؛ بنابراین می توان الیاف پشم سنگ را به تراکم بیشتری رسانید که این امر هزینه کم تری را نیز به دنبال دارد. درواقع تراکم بیشتر الیاف پشم سنگ سبب می شود که این ماده برای استفاده به عنوان عایق صوتی ازلحاظ اقتصادی به صرفه تر باشد. همچنین نکته حائز اهمیت دیگر این است که هر دو ماده در برابر آتش سوزی مقاومت بسیار خوبی دارند. بااین حال به علت تولید پشم سنگ از ماده اولیه بازالت این ماده در برابر حریق مقاومت بیشتری را از خود نشان می دهد. از طرف دیگر پشم شیشه به راحتی بریده شده بنابراین استفاده از آن بسیار راحت تر هست.

به طورکلی این دو ماده در ساختار الیاف مشابه هستند ولی به دلیل اینکه هر دو آن ها در برابر حرارت به عنوان عایق عمل می کنند، به محلی که از آن ها در ساختمان استفاده می شود و هدفی که از عایق کردن موردنظر هست بایستی توجه ویژه شود. در یک نگاه کلی می توان اذعان نمود که برای سقف سوله ها در هنگام عایق کاری بهتر است که از پشم شیشه استفاده گردد چراکه ازنظر اقتصادی و عملکردی این ماده نسبت به پشم سنگ در این موارد مناسب تر هست. این در حالی است که برای عایق کردن کف و دیوارها استفاده از پشم سنگ ازلحاظ فنی به صرفه تر بوده و با جلوگیری از تلف شدن انرژی در درازمدت صرفه اقتصادی پیدا می کند.

تفاوت پشم شیشه و پشم سنگ در بحث عایق کاری صوتی و حرارتی

چنانچه در مواردی هدف عایق کاری صوتی باشد استفاده از پشم سنگ نسبت به پشم شیشه مناسب تر هست و در محافظت از ورود صوت نسبت به این ماده بسیار مناسب تر است. هم چنین به علت مقاومت بالاتر پشم سنگ در برابر حرارت برای مثال در استفاده از بویلر با دمایی برابر ۹۰۰ درجه سانتی گراد استفاده از این ماده نیز بهتر هست چراکه پشم شیشه در دمای ۹۰۰ درجه سانتی گراد مقاومتی نداشته و در معرض این دما به طور کامل نابود خواهد شد. هم چنین حداکثر مقاومت پشم سنگ تا دمای ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد هست و در ساختمان هایی که هدف از عایق کاری محافظت در برابر صوت، حرارت و حریق هست و درواقع سه هدف را دنبال می کنند استفاده از پشم سنگ بسیار مناسب تر است.در همین راستا لازم به ذکر است که در مواردی که در ساختمان از مواد آتش زا و مواد قابل احتراق استفاده می گردد بهتر است از پشم سنگ به جای پشم شیشه استفاده شود. چراکه مقاومت حرارتی در پشم سنگ رابطه ی مستقیمی باضخامت آن دارد. هم چنین میزان چگالی این دو ماده نیز بر میزان عملکرد و کارایی آن ها نقش بسزایی دارد.

آشنایی با کاربردهای متنوع پشم شیشه در صنعت ساخت وساز کشور

همان طور که گفتیم پشم شیشه به دلیل ویژگی های گفته شده و همچنین قیمت مناسب آن کاربرد بسیار زیادی دارد؛ بنابراین در این بخش از این نوشتار در پرشین سازه شمارا با برخی از این کاربردها آشنا می نماییم.

• ساخت سوله و سازهای صنعتی
• کاشی های سقف و همچنین مجرای لوله کشی
• کانال های هوایی که قبلاً عایق شده اند
• عایق کاری تانک ها و مخازن، خطوط لوله گرم، دیگ های بخار، سیستم های سرمایش و گرمایش
•  ساخت انواع ساندویچ پانل ها
• ساندویچ پانل های سقفی و دیواری از دولایه روکش و یک فوم عایق میای تشکیل شده اند که در برخی از آن ها (با توجه به نوع کاربرد ساندویچ پانل) به دلیل وزن سبک و عایق حرارت و رطوبت بودن پشم شیشه از آن به عنوان فوم عایق میانی استفاده می شود.
• ساخت مخازن

ازآنجایی که پشم شیشه عایق حرارتی بسیار خوبی هستند برای مخازن فلزی و پلاستیکی که در فضای آزاد و در مجاور تغییرات دمایی شدید قرار دارند از پشم شیشه به عنوان لایه عایق حرارتی میانی مخازن استفاده می شود.

 

آیا پشم شیشه سرطان زا است؟

شاید برای شما نیز به عنوان کسی که ممکن است دائماً با پشم شیشه در ارتباط باشید این سؤال پیش آمده باشد که آیا این متریال کاربردی سرطان زا و برای انسان ها زیان آور است؟ بنابراین برای پاسخ به این سؤال و همچنین اطمینان از اینکه تماس مستقیم این محصول با پوست، سیستم تنفسی و چشم مشکلی ایجاد نمی کند و موجب اختلالات تنفسی و سرطان نمی شود تحقیقات و آزمایش ها متنوعی صورت گرفته است که به دو مورد از آن ها اشاره خواهیم کرد. انجمن های بهداشت گوناگونی مثل آژانس بین الملل سرطان، مرکز سم شناسی آمریکا و مجمع سلامت کانادا نتیجه آزمایش و تحقیقات خود را در خلال گزارشی با نتیجه بهینه اعلام کردند. تحت شرایطی که بر روی انواع پشم شیشه تست و آزمایش ها سلامت انجام شود و نتیجه آزمون موفق و مثبت باشد خروجی نهایی محصول شما، فاقد هرگونه خطر و تهدیدات برای سیستم تنفسی خواهد بود؛ اما به منظور رعایت جوانب احتیاطی، ایمنی و بهداشت توصیه می گردد که در حین کار از لباس محافظ و ماسک مخصوص کار استفاده شود.

لازم به ذکر است که برخی از کارکنان واحدهای تولیدی این محصول از بابت استنشاق طولانی مدت و بروز اختلالات تنفسی نگرانی هایی دارند اما بازهم طبق بررسی های انجام گرفته روی افراد متعددی که در واحدهای تولیدی مشغول بوده اند و بر اساس سن افراد و مدت زمان ارتباط با محصول و استنشاق بوی آن، این نتیجه حاصل شد که محصول موجب اختلال در علائم تنفسی و تغییرات غیرطبیعی نمی گردد؛ بنابراین، نظریه بروز مشکلات ریوی و سرطان در صورت تولید اصولی محصول رد خواهد شد.

همان طور که در این نوشتار از وبلاگ پرشین سازه مطالعه نمودید، متوجه شدیم که پشم شیشه از ذوب کردن و تبدیل شیشه به الیاف بسیار ریز تولید می گردد. پس ازآن الیاف آماده شده به صورت پانل یا رول درخواهد آمد و برای مصارف مختلف به بازار داخلی عرضه می شود. این محصول دارای کاربردهای بسیاری در صنعت بوده، برش راحتی داشته و به آسانی نیز نصب می گردد؛ بنابراین می توان از آن به عنوان یکی از مصالح مقرون به صرفه و درعین حال کاملاً کاربردی یادکرد.