همان طور که بیشتر کارشناسان انتظارش را داشتند، مهرداد بذرپاش با کسب بیشترین آرای مجلس، وزیر راه و شهرسازی شد. وی در اولین سخنانی که پس از دریافت رای اعتماد ایراد نمود به طرح نهضت ملی مسکن و ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی اشاره کرد و واقعیت های موجود را به صراحت اعلام کرد. وی تاکید کرد که تامین منابع مالی برای خانه سازی دولتی قفل شده است و متاسفانه کلید آن هم در دست دولت نیست.
به گزارش پرشین سازه ، وزیر جدید راه و شهرسازی در ابتدای مسیر خود و بعد از دریافت رای اعتماد مجلسی ها، یک سوال مهم در ارتباط با خانه سازی دولتی و طرح میلیونی مسکن مطرح کرد که با توجه به سمت جدید ایشان، مخاطب این سوال خودش است.
گرچه مهرداد بذرپاش این سوال را خطاب به نماینده ها پرسید اما در حقیقت باید این سوال از خود وی پرسیده می شد. محتوای این سوال اینگونه بود که آیا ساز و کارهای فعلی برای ساخت یک میلیون مسکن در سال جوابگو است و راهکارهای موجود موثر هستند یا این که باید راهکارهای دیگری در پیش گرفت؟
بذرپاش ضمن اشاره به مهم ترین معضلات طرح میلیونی مسکن، اصلی ترین مشکل را عدم تامین منابع مالی عنوان کرد. با اعلام این مسئله، انتظار بر این بود که حداقل راهکاری برای رفع این بحران ارائه کند. به خصوص با توجه به اینکه چنین سخنانی در جلسه ای ایراد شد که برای دریافت رای اعتماد مجلسی ها برگزار شده بود.
بذرپاش بعد از اشاره به مشکلات طرح میلیونی مسکن و ضمن اعلام اینکه ساخت ۴ میلیون مسکن تقریبا دو برابر بودجه ی کشور است، گفت: به جز پیدا کردن روش هایی برای تامین مالی، راهکار دیگری نداریم. اما این موضوع در تخصص کیست؟ چه روش و افرادی را طلب می کند؟ مصوبات لازم برای تامین منابع مالی چیست؟ مثلا همین چهار میلیون مسکنی که در قانون جهش تولید تصویب شده است، چرا مسکن ساخته نمی شود؟ آیا اصلا امکان ساخت خانه با ردیف بودجه ی کنونی امکان پذیر است؟ ساخت چهار میلیون مسکن با متراژ ۱۰۰ متر برای هر واحد، معادل ۴۰۰ میلیون متر مربع مسکن است که برای ساخت هر متر مربع آن، ۷ میلیون تومان نیاز داریم که حدود ۲۸ هزار میلیارد تومان خواهد شد. در حقیقت دو برابر بودجه ی کل کشور در سال ۱۴۰۱، برای ساخت مسکن پول نیاز داریم.
مهرداد بذرپاش گفت: برای تامین مالی ۲۸ هزار میلیارد تومان، وزارت راه و شهرسازی باید چه کار کند؟ زمانی که مجلس چنین طرحی را تصویب کرد، حتما این ملاحظات و مفروضات را در نظر داشته است. اما در حال حاضر، تمام کارشناسان و متخصصان اتفاق نظر دارند که طرح نهضت ملی مسکن با مشکل تامین منابع مالی رو به رو است.
وی در ادامه تاکید کرد که کلید قفل تامین مالی چهار میلیون خانه در دست وزارتخانه ی راه و شهرسازی نیست. بذرپاش صراحتاً اعلام کرد: وزارتخانه راه و شهرسازی برای تامین مالی این طرح ۲۸۰۰ همتی( معادل ۲۸۰۰ هزار میلیارد تومان) باید چه کاری انجام بدهد؟
وی همچنین به یکی دیگر از مشکلات اصلی دیگر این طرح که نبود تقاضای موثر به اندازه ی پیش بینی ها اشاره کرد و گفت که باید در این خصوص نیز چاره اندیشی شود. بذرپاش اعلام کرد که خیلی از متقاضیان مسکن به دلیل عدم توان مالی برای تامین آورده، در این طرح ثبت نام نکرده اند.
وزیر راه و شهرسازی جدید اعلام کرد که تعداد زیادی از متقاضیان واجد شرایط این طرح، توان مالی کافی برای آورده ی ۴۰۰ الی ۵۰۰ میلیون تومانی را ندارند. به همین دلیل است که تا این لحظه، تنها ۳۰۰ هزار نفر متقاضی موثر در این طرح ثبت نام و حساب خود را افتتاح کرده اند.
وی همچنین به طور کلی و ضمنی، راهکارهایی برای تامین مالی بخش مسکن مثل مولدسازی دارایی ها یا الحاق زمین به محدوده ی شهرها ارائه کرد. بذرپاش تاکید کرد که در حال حاضر چاره ای جز روی آوردن به روش های نوین تامین مالی، مدیریت بازار زمین، بازسازی بافت های شهری و روستایی، مولدسازی دارایی ها و اوراق بهادار سازی باقی نمانده است.
وزیر جدید راه و شهرسازی در ادامه برنامه های خود را تشریح کرد و گفت که ۵۰ درصد از توان این وزارتخانه به موضوع مسکن اختصاص پیدا می کند. البته وی جزئیاتی در خصوص چگونگی تامین مالی و نحوه ی پیشبرد این طرح ارائه نکرد.
این در حالیست که برخی از نماینده هایی که مخالف حضور ایشان در سمت وزیر راه و شهرسازی بودند نیز به این نکته اشاره کردند و از وی درخواست داشتند که برنامه های خود را شفاف اعلام کند. سخنگوی کمیسیون عمران مجلس نیز در جریان ارائه جمع بندی کمیسیون از برنامه های آقای بذرپاش چنین گفت: برنامه های ایشان از حیث واقعیت های موجود بازار مسکن مطلوب است. اما در حوزه ی شفافیت و زمان بندی از درجه ی متوسط برخوردار است.
علاوه بر این، مشکلات اصلی طرح نهضت ملی مسکن و ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی، پیش از سخنرانی مهرداد بذرپاش از سوی نمایندگان مجلس نیز عنوان شده بود. بسیاری از این نماینده گفته بودند که تامین منابع ملی اصلی ترین مشکل این طرح است. البته این نمایندگان اعلام کرده بودند که معضل بزرگ دیگر، سوداگری در بازار زمین است.
به گفته ی خیلی از نمایندگان مجلس، بازار زمین تبدیل به محل خوبی برای سوداگری ملاکان بزرگ بنگاه های اقتصادی مثل بانک ها و موسسات مالی شده است. انتظار نمایندگان این است که وزیر جدید برای ساماندهی به این وضعیت، برنامه های درستی داشته باشد و این برنامه ها را نیز به خوبی اجرا کند.
این وضعیت در حالیست که برخی از نمایندگان می گویند که غفلت های زیادی در خصوص اقتصاد زمین در سال های پیشین صورت گرفته است و همین مسائل، در حال حاضر تبدیل به بحران شده اند. به جای اینکه اراضی کشور در خدمت ساخت خانه باشند، از سوی بنگاه ها و دستگاه های مالی و ملاکان بزرگ احتکار شده اند و حالت سرمایه گذاری پیدا کرده اند.
در طول جلسه ای که برای بررسی وزیر پیشنهادی جدید راه و شهرسازی برگزار شده بود، اعلام شد که کمبود زمین به آن شکل وجود ندارد. در صورتی که زمین های احتکار شده در خدمت ساخت مسکن قرار بگیرند، خیلی از مشکلاتی که در حال حاضر پیرامون موضوع خانه وجود دارند، برطرف خواهند شد.
همچنین نماینده ها خاطرنشان ساختند که تا زمانی که مشکلات ساختار در مورد بخش مسکن حل و فصل نشوند، نمی توان انتظار داشت که حضور یک فرد به عنوان وزیر راه و شهرسازی و اقدامات وی موثر باشند. نمایندگان گفتند که برطرف کردن مشکلات این وزارتخانه به همکاری همه ی ارگان ها و دستگاه ها بستگی دارد.
