نمای کرتین وال و انواع آن

نمای ساختمان صرفاً کاربری زیبایی ندارد. بلکه در خصوص مباحث تهویه مطبوع ساختمان و میزان جذب و دفع انرژی از ساختمان نیز بسیار مؤثر است. برای انتخاب یک نمای مناسب و درعین حال جذاب برای ساختمان، باید به عواملی مانند میزان بودجه در اختیار، وضعیت اقلیمی و آب و هوایی محل احداث ساختمان، نوع کاربری ساختمان و میزان ذوق و سلیقه طراحی توجه نمود. یکی از بهترین و زیبا ترین نماهای ساختمانی که در حال حاضر مورداستفاده قرار می گیرد، نمای کرتین وال است. در ادامه بیشتر به مباحث بیشتری پیرامون این نما می پردازیم.

کرتین وال چیست؟

تکنولوژی و فناوری های مدرن در صنعت ساختمانی نیز به سرعت در حال فراگیر شدن است. یکی از جدیدترین تکنولوژی ها در زمینه نمای ساختمان، به نمای لامل یا کرتین وال مشهور است. نکته مهم در خصوص این نوع سازه ها آن است که هیچ گونه بار استاتیک یا دینامیکی را بر پیکره ساختمان تحمیل نمی کنند و وزن سازه توسط شاسی کشی هایی که در اجرای آن بکار می رود، تحمل می شود. به این نوع سازه اصطلاحاً سازه های خود ایستا گفته می شود.

اگر بخواهیم درباره مفهوم خود ایستایی نمای لامل بیشتر توضیح دهیم، ذکر این نکته ضروری است که این نمای مدرن یک نمای شیشه ای به شمار می رود. بار استاتیک که شامل وزن خود شیشه های بکار رفته است و بار دینامیک که در اثر بارش باران و برف، وزش باد و طوفان بر سازه شیشه ای اعمال می شود، توسط پوسته بیرونی ساختمان به خوبی کنترل می شود و بار اضافه ای به اسکلت ساختمان اعمال نمی شود. همه این مسائل در صورتی است که تمام دستورالعمل ها و نکات اجرایی در نصب نمای کرتین وال به خوبی رعایت شود.

نماهای شیشه ای که در ساختمان های مختلف اجرا می شوند، گوناگون هستند. اما نمای لامل در ردیف بهترین آن ها قرار دارد. این مسئله دو دلیل کلی دارد؛ نخست آنکه این نما به نوعی سازه ای جدا از ساختمان به حساب می آید. مسئله بعدی در خصوص اجرای آسان تر آن در ساختمان های مرتفع نسبت به سایر نماهای شیشه ای است.

مصالح به کار رفته در کرتین وال

یک نسل قدیمی تر از نماهای لامل به عنوان نمای فریم لس شناخته می شود. در ساخت نمای فریم لیس از آهن استفاده می شود. آهن یک فلز با چگالی بالا است که موجب افزایش بیش ازحد وزن سازه به وجود می آید. همچنین پس از اجرای شیشه روی سازه آهنی، در خصوص مسئله آب بندی آن چالش های جدی وجود دارد. به گونه ای که ممکن است منافذی بین شیشه و سازه برای عبور هوا و آب ایجاد شود.

اما نمای کرتین وال که یک فناوری مدرن و به روز به شمار می رود، بر مبنای مصالح سبک نظیر آلومینیوم بنا می شود. آلومینیوم نسبت به آهن چگالی بسیاری کمتری دارد و همین موضوع باعث می شود که وزن سازه نگهدارنده نمای شیشه ای کاهش پیدا کند. کم شدن وزن این سازه به پایداری بیشتر آن منجر می شود.

البته مزایای استفاده از آلومینیوم به همین جا ختم نمی شود. یکی از بهترین موارد کاربری این نماها در تهویه طبیعی ساختمان ها است. همان طور که مستحضر هستید، مسئله فراهم کردن آسایش حرارتی برای ساکنین ساختمان ها، امروزه یک مسئله اساسی در زمینه تهویه مطبوع به شمار می رود. برای تهویه ساختمان ها به روش مکانیکی، هزینه های زیادی به بهره بردار تحمیل می شود؛ بنابراین سازندگان تلاش می کنند تا جای ممکن از طرفیت تهویه طبیعی برای فراهم کردن گرمایش و سرمایش موردنیاز ساختمان های استفاده کنند.

حال باید دید نقش آلومینیوم در تحقق این امر چه چیزی است؟ نمای کرتین وال عمدتاً برای ساختمان های بلندمرتبه اداری و تجاری مورداستفاده قرار می گیرد؛ بنابراین اساساً در ساعات خاصی از شبانه روز نیاز به تأمین شرایط آسایش در ساختمان وجود دارد.

به عنوان مثال یک ساختمان اداری را در نظر بگیرید. عمدتاً از ساعت ۸ شروع به کار می کنند و نهایتاً در سال ۱۸ فعالیت در ساختمان تمام می شود یا به حداقل می رسد؛ لذا نیاز است که در طول روز از ظرفیت انرژی خورشیدی برای تأمین حرارت موردنیاز ساختمان نهایت استفاده صورت بگیرد.

بنابراین باید از مصالحی در نمای ساختمان استفاده شود که ظرفیت حرارتی پایینی دارند و انتقال حرارت از آن ها به سرعت صورت می پذیرد. آلومینیوم کاملاً دارای این خصیصه است. یعنی در طول روز انرژی خورشید خیلی زود توسط آن جذب می شود و به داخل ساختمان منتقل می گردد. درحالی که بسیاری از مصالح نظیر آهن، سنگ و آجر، ظرفیت حرارتی کمی دارند و حرارت جذب شده را با تأخیر بسیار زیاد وارد ساختمان می کنند. به این ترتیب عملاً امکان بهره مندی از انرژی خورشید برای تأمین آسایش حرارتی ساختمان مهیا نخواهد بود.

علت نام گذاری کرتین وال

اگر بخواهیم معادل فارسی کلمه نمای کرتین وال را بدانیم، باید به عبارت نمای دیوار پرده ای اشاره کنیم. درواقع این نما به نوعی حائل میان داخل ساختمان و فضای بیرونی است. یک وجه تسمیه دیگر برای این نام گذاری آن است که به دلیل سازه آلومینیومی بکار رفته در تولید این نما، از سبکی خاصی نسبت به نسل های قبلی نماهای شیشه ای برخوردار است و درعین حال مانند یک دیوار عمل می کند. اینجاست که نام کرتین وال برای آن نوع نمای ساختمانی معنا و مفهوم پیدا می کند.

ویژگی های نمای کرتین وال

همان طور که در بالا ذکر کردیم، استفاده از آلومینیوم در این سازه ها باعث کاهش چشمگیر وزن آن شده است و این یک مشخصه بسیار مثبت برای آن ها به شمار می رود. به خصوص در مواقعی که زلزله به وقوع می پیوندد، می تواند از حجم و سنگینی آوار احتمالی تا حد بسیار زیادی بکاهد. یک نکته مهم دیگر در خصوص استفاده از آلومینیوم در این نما، به صورت مستمر و مداوم در تماس با هوا است. آلومینیوم مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی دارد؛ لذا می توان از این نظر نیز کاملاً به این سازه ها اطمینان داشت.

نکته دیگر در خصوص این نما، آن است که در عین عبور حرارت به داخل ساختمان، قادر هستند تا کنترل خوبی نیز روی حرارت داشته باشند. یعنی این طور نیست که هر میزان انرژی حرارتی خورشید به صورت مستقیم وارد ساختمان شود. چون اگر این اتفاق بیفتد، در فصل های گرم سال امکان حضور در این ساختمان ها اصلاً میسر نیست.

یکی ویژگی بسیار خوب دیگر برای نماهای شیشه ای، ورود نور خورشید به داخل ساختمان است که برای تأمین نیاز ساختمان به روشنایی در طول روز بسیار مؤثر است. البته باید تمهیدات لازم برای کنترل نور ورودی به ساختمان در روزهای گرم و آفتابی تابستان را نیز اندیشید.

نمای کرتین وال یک ویژگی بسیار خوب دیگر نیز دارد. به این معنی که می تواند به عنوان عایق صوتی نیز عمل کند و این ترتیب سروصدا و آلودگی صوتی از محیط بیرون ساختمان بسیار کمتر وارد آن می شود.

مراحل اجرای نمای کرتین وال

وقتی که تصمیم به اجرای نمای کرتین وال می گیریم، باید ۵ مرحله را طی کنیم:

گام اول: باید زیرسازی کرتین وال صورت بگیرد. برای زیرسازی از یک کمربند فلزی استفاده می شود که معمولا به شکل قوطی یا ناودانی است. سپس آن را با پیچ و مهر به سطح نصب می کنند.

گام دوم: بعد از زیرسازی، ساختار اصلی که با پروفیل های آلومینیومی سخت کار شده، به صورت افقی و عمودی اجرا می شود.

گام سوم: در مرحله ی بعد، پروفیل نگهدارنده شیشه نصب می گردد. این پروفیل نصب می شود تا شیشه روی سازه آلومینیومی ثابت بماند.

در کنار تمام این نکات، باید وزن و ضخامت شیشه، فشارهایی که بر نما وارد می شود، ارتفاع کلی نمای شیشه ای، فاصله ای که میان پروفیل های عمودی و افقی سازه لحاظ می شود و همچنین انتخاب دقیق و درست پروفیل ها نیز در نظر گرفته شود.

نکته ای که باید در نظر داشته باشید این است که محدودیت خاصی در ابعاد و شکل کرتین وال وجود ندارد و می توانید بسته به سلیقه ی خود، آن را طراحی و اجرا کنید. اما دقت داشته باشید که محاسبات خاصی برای اجرای این نما باید رعایت شود.

عملکرد نماهای کرتین وال به عنوان عایق حرارتی

نصب این نما ها نیز در مقایسه با سایر نماها سریع تر و آسان تر صورت می پذیرد. از زیبایی و جلوه ظاهری بسیار خوبی که این نماها به ساختمان می دهند نیز نباید غافل شد. در کنار همه این ویژگی های مثبت باید به هزینه اقتصادی مقرون به صرفه نماهای کرتین وال نیز اشاره کنیم. همه این ویژگی های مثبت دست به دست هم داده است تا امروزه مهندسان ساختمانی علاقه خاصی به اجرای این گونه نماها در پروژه های مختلف داشته باشند.

لامل چیست؟

لامل درواقع همان سازه ای است که نمای شیشه ای روی آن سوار می شود. لامل ها در انواع فولادی، چوبی و آلومینیوم موجود هستند اما لامل های آلومینیومی بیشترین کاربرد را دارند. لامل ها در پروژه به دو صورت افقی و عمودی تعبیه می شوند. مهندسان ساختمان به لامل های افقی، ترنسم و به لامل های عمودی، مولیون می گویند.

لامل ها چه عمودی باشند و چه افقی در عرض واحدی تولید می شوند اما معمولاً طول ترنسم در مقایسه با مولیون کمتر است. دلیل اختلاف طولی لامل ها به دلیل آن است که بار بیشتری روی مولیون ها سوار است. آلمان یکی از اصلی ترین تولیدکنندگان لامل ها در سطح دنیا است که محصولات خود را به کشورهای مختلف دنیا صادر می کند.

برای کنترل میزان حرارت ورودی به ساختمان، در نمای کرتین وال از لاستیک هایی به نام EPDM به عنوان عایق حرارتی استفاده می شود. البته اگر پروژه در مناطق گرمسیری اجرا می شود بهتر است که این عایق ها با لاستیک های پلی آمید نیز ترکیب شوند تا اثر عایق بودن آن ها ارتقا پیدا کند.

انواع نمای کرتین وال

تا اینجا متوجه شدید که نماهای کرتین وال از یک بخش به عنوان سازه نگه دارنده آلومینیومی و یک بخش مصالح پرکننده که همان شیشه است، تشکیل شده است. جایگزین های دیگری برای آلومینیوم وجود دارد اما آنچه در حال حاضر در اغلب پروژه ها مورداستفاده قرار می گیرد، آلومینیوم است.

نمای کرتین وال به طورکلی به دو دسته تقسیم می شوند که عبارت اند از:

• فیس کپ (face cap)
• فول فریم لس (full frameless)

همان طور که از نام این دو دسته بندی مشخص است، در نمای فیس کپ، از نوعی درپوش استفاده می شود که در نمای فول فریم لس وجود ندارد. اگر قرار باشد خطوط اجرای نمای شیشه ای مشخص باشد، از سیستم فیش کپ استفاده می شود. در این سیستم به جای آنکه شیشه ها به قطعات آلومینیومی مجزا متصل باشند، به صورت یکپارچه به سازه متصل می شوند و روی لامل مستقر می گردند.

اما در سیستم فول فریم لس، هر قطعه از شیشه داخل یک قاب قرار داده می شوند و به کمک لقمه های آلومینیومی به لامل متصل می شوند. این کار باعث می شود که خطوط نمای شیشه ای از بیرون ساختمان چندان قابل مشاهده نباشد.

در نصب و اجرای انواع نماهای کرتین وال، از چسب سیلیکون برای اتصال بین شیشه و سازه استفاده می شود. البته فرآیند تزریق چسب سیلیکون یک کار کاملاً تخصصی است و باید توسط افراد ماهر و خبره انجام شود.