انواع دیوارچینی ساختمان

دیوارها از طریق اعضای افقی مانند تیرها به یکدیگر متصل شده و به صورت دیافراگم عمل می کنند و انواع مختلف بارهای وارده به سازه را منتقل می کنند. انواع مختلفی از دیوارها وجود دارند که در ساختمان ها مورداستفاده قرار می گیرد. دیوارهای بنایی ماندگارترین قسمت هر ساختمان یا سازه است. این دیوارها مقاومت و دوام سازه را فراهم می کنند و همچنین به کنترل دمای داخل خانه نیز کمک می کنند و ساختمان را از فضای خارجی جدا می کند.

بنایی کلمه ای است که برای ساخت وساز با استفاده از ملات به عنوان ماده اتصال دهنده مصالح گوناگون از قبیل آجر، سنگ، مرمر، گرانیت، بلوک بتنی، کاشی و غیره استفاده می شود. ملات ترکیبی از مواد اتصال دهنده با ماسه است. مواد اتصال دهنده در این ترکیب می تواند سیمان، آهک، خاک یا هر نوع چیز دیگر باشد. دوام و مقاومت دیواره های بنایی به نوع و کیفیت مواد مورداستفاده و نحوه کارکرد آن بستگی دارد.

انواع دیوارهای مورداستفاده در ساخت ساختمان ها

بر اساس نوع واحدهای جداگانه مورداستفاده برای دیوارهای بنایی و کارکردهای آن ها، این دیوارها به انواع مختلفی تقسیم می شوند:

۱. دیوارهای بنایی باربر

دیوارهای بنایی باربر با استفاده از آجر، سنگ یا بلوک بتنی ساخته می شوند. این دیوارها به طور مستقیم بارها را از سقف به فونداسیون منتقل می کنند. این دیوارها می توانند هم به عنوان دیوار خارجی و هم دیوارهای داخلی باشند. سیستم سازه ای با دیوارهای باربر نسبت به سیستم قاب سازه ای مقرون به صرفه است.

ضخامت دیوارهای باربر به مقدار بار وارده از سقف بستگی دارد. به عنوان مثال ضخامت یک دیوار باربر خارجی با یک کف (سازه ۱ طبقه) می تواند ۲۳۰ میلی متر باشد، درحالی که در صورت وجود یک یا چندطبقه بالاتر از آن، بر اساس نوع اشغال و کاربری طبقات، ضخامت این دیوار ممکن است افزایش یابد. دیوارهای باربر می توانند تقویت شده و یا تقویت نشده باشند.

۲. دیوارهای تقویت شده

دیوارهای بنایی تقویت شده می توانند هم به عنوان دیوارهای باربر و هم دیوارهای غیر باربر عمل کنند. استفاده از آرماتور در دیوارها کمک می کند تا دیوار در برابر نیروهای کششی و بارهای سنگین فشاری مقاومت کنند. دیواره های بنایی تقویت نشده، در زیر بارهای فشاری سنگین و در هنگام زمین لرزه در معرض ترک و خرابی قرار دارند. این دیوارها توانایی تحمل نیروهای جانبی در هنگام بارندگی های شدید و باد را ندارند. همچنین در دیواره های بنایی تقویت نشده، به دلیل فشار زمین یا نشست زمین امکان ایجاد ترک وجود دارد.

به منظور غلبه بر چنین مشکلاتی، از دیوارهای بنایی تقویت شده استفاده می شود. آرماتور در دیوارها در فواصل موردنیاز هم ازنظر افقی و هم به صورت عمودی قرار داده شده و استفاده می شوند. اندازه آرماتور، کیفیت و فاصله آن ها بر اساس بارهای روی دیوارها و شرایط سازه تعیین می شود.

 

۳. دیوارهای توخالی

با استفاده از دیوارهای بنایی توخالی یا از رسیدن رطوبت به فضای داخلی ساختمان، با استفاده از ایجاد فضای توخالی بین قسمت بیرونی و قسمت داخلی دیواره، جلوگیری می شود. این دیوارها همچنین در کنترل دمای ساختمان نیز کمک می کنند زیرا فضای توخالی موجود در دیوار عبور حرارت از دیوار را محدود می کند.

هنگامی که دیوار برای مدتی به طور مستمر در معرض رطوبت باشد و این رطوبت از طریق قسمت بیرونی به آن نفوذ کند، آب به حفره یا فضای توخالی واقع در دیوار رسیده و به قسمت های پایین تر نفوذ می کند. سپس این رطوبت از طریق حفره های توخالی واقع در میانه دیوار به قسمت بیرونی ساختمان زهکشی می شود. این فضاهای توخالی ممکن است با ماده ی ضد آب پوشانده شوند تا باعث کاهش بیشتر رطوبت گردد.

۴. دیوارهای کامپوزیت

این دیوارها با استفاده از دو یا چند نوع مصالح مانند سنگ یا آجر و آجر توخالی ساخته می شوند. این نوع از دیوارهای بنایی برای ظاهر بهتر و یا برای صرفه اقتصادی بیشتر ساخته می شوند.

در دیوارهای بنایی کامپوزیت دوجداره از مصالح بنایی به یکدیگر وصل می شوند؛ که یکی از این جداره ها می تواند آجر یا سنگ بنایی بوده و جداره دیگر می تواند از آجر توخالی ساخته شود. این جداره یک بخش عمودی پیوسته و ضخیم از مصالح بنایی موردنظر است. این جداره ها یا با اتصالات افقی یا با استفاده از پیوندهای فلزی به هم وصل می شوند.

۵. دیوارهای پیش تنیده

دیوارهای بنایی پیش تنیده برای مقاومت در برابر نیروهایی که ممکن است باعث ایجاد کشش در دیوارها مانند نیروهای زلزله یا نیروهای باد شود، ساخته شده است.

ساخت این دیوارها از سطح فونداسیون آغازشده و میله های پیش تنیدگی در فونداسیون مهار می شوند. این میله ها به طور عمودی بین جداره ها یا در هسته دیوارهای بنایی بتنی اجرا می شوند.

پس از اتمام ساخت و عمل آوری دیوار بنایی، این میله ها کشیده شده و در قسمت فولادی در بالای دیوار مهار می شوند.

مزایای ساخت وساز بنایی

مزایای کلی انواع مصالح دیوارچینی (آجر، سنگ یا بلوک بتنی) عبارت اند از:

• مصالح بنایی غیرقابل احتراق هستند، بنابراین باعث حفاظت بهتر از ساختمان و ساکنان آن در برابر آتش می شود. شومینه ها به همین دلیل معمولاً از مصالح بنایی ساخته می شوند.
• مصالح بنایی مقاومت بالایی را در برابر پوسیدگی، آفات، آب وهوا و بلایای طبیعی مانند توفان ها و گردبادها دارند.
• سازه های بنایی بسته به متریال مورداستفاده و تخصص کارگران، ظاهری جذاب و زیبایی را از به نمایش می گذارند.
• سازه های بنایی بادوام و مقاوم هستند و توانایی تحمل مقدار زیادی از بارهای فشاری را دارند.
• ساختمان های بنایی جرم حرارتی ساختمان را افزایش می دهد.
• ساختمان های بنایی طول عمر بیشتری نسبت به ساختمان های دیگر دارند.

محدودیت های ساخت وساز بنایی

• در ساخت وساز بنایی از مصالح سنگین مانند آجر، سنگ و بلوک بتنی استفاده می شود. این مصالح را نمی توان در وسایل نقلیه معمولی حمل کرد و بعضی از مصالح مانند سنگ ها را باید از کاتالوگ های ویژه ای سفارش داد.
• پایداری سازه های بنایی کاملاً به فونداسیون آن ها بستگی دارد. در صورت هرگونه نشست در فونداسیون، احتمال بروز ترک ها وجود داشته و برای جلوگیری از نفوذ رطوبت و آسیب به سازه، قسمتی که دچار نشست شده است باید ترمیم شوند.
• نمی توان فعالیت های بنایی را در هنگام بارش شدید باران یا شرایط یخبندان انجام داد، زیرا ملات به شدت تحت تأثیر شرایط آب وهوایی قرار می گیرد.
• ساخت وساز بنایی نیازمند زمان کافی و برنامه ریزی مناسب پروژه می باشد. ممکن است بسته به نوع سازه بنایی، نیروی انسانی متخصص نیز لازم باشد.

رایج ترین مصالح در دیوارچینی

اکنون که مزایا و معایب کلی ساخت وساز بنایی بیان گردید، بیایید در مورد جوانب مثبت و منفی رایج ترین مصالح دیوارچینی آجر، سنگ و بلوک بتونی بحث کنیم.

آجر بنایی

 

مزایا

آجرکاری در دیوار نیازی به نیروی کار ماهر ندارد، زیرا شکل و اندازه واحدهای بنایی یکنواخت است. آجرها نیز سبک هستند (بارهای مرده کمی دارند)، حمل ونقل آن ها آسان بوده و ارزان تر از سنگ و بلوک های بتونی می باشند. دیوارهای آجری نازک هستند و بسته به نیاز سازه، آن ها را می توان با انواع ملات به یکدیگر چسبانید. بازشوها و درها به راحتی با استفاده از آجر ساخته می شوند و به دلیل نازک تر شدن اتصالات، هزینه های ساخت نیز کاهش می یابد.

معایب

آجر در برابر بارهای کششی و پیچشی مقاومت کمی دارد و باعث می شود آن ها بیشتر در معرض آسیب لرزه ای قرار گیرند. در مقایسه با بلوک های سنگی و بتنی، آجرها از مقاومت و استحکام کمتری برخوردار بوده و در اندازه و رنگ محدود هستند. گچ کاری به عنوان پوشش نهایی موردنیاز است که هزینه ساخت را بالا می برد.

دیوارچینی با سنگ

مزایا

بنایی با سنگ، به دلیل دوام طبیعی سنگ، مقاوم ترین بادوام ترین مصالح در برابر آب وهوا می باشد. استفاده از سنگ برای ساختمان هایی که دارای تردد زیاد هستند، توصیه می شود، زیرا سنگ خمیده نمی شود. یکی از مهم ترین مزایای سنگ، زیبایی ظاهری آن است زیرا این مصالح دارای تنوع رنگ، اندازه و بافت مختلف، امکانات طراحی بی پایان است. درنهایت، بنایی با سنگ به لطف دوام آن به تعمیر و نگهداری کمی نیاز دارد.

معایب

دیواره های سنگی ضخیم و سنگین هستند و باعث کاهش فضای کف می شوند. همچنین دارای وزن مرده بالا، همراه با مقاومت خمشی و کششی و مقاومت لرزه ای کمی هستند. دیوارچینی با سنگ زمان بر بوده و به کارگران ماهر احتیاج دارد، زیرا نمی توان آن را به راحتی تغییر شکل داده، تعمیر یا جابجایی کرد. هنگام استفاده از روش بنایی با سنگ، نصب دقیق سنگ ها باعث می شود سازه نهایی برای ساکنان آن ایمن تر شود.

دیوارچینی با بلوک بتن

 

مزایا

بلوک های بتنی در برابر شرایط آب وهوایی، آفات، کپک و آتش سوزی مقاوم هستند. حمل ونقل بلوک های بتنی می تواند بسیار گران باشد، اما این مصالح عموماً در محل ساخت بنا یافت می شوند. بلوک های بتنی در اندازه ها، روکش ها و رنگ های مختلفی موجود هستند. این بلوک ها همچنین می توانند برای رفع نیازهای پروژه خاص ساخته شده و برخی از بلوک های بتنی با استفاده از مواد بازیافتی ساخته می شوند. علاوه بر این، بلوک های بتنی عایق خوبی در برابر گرما، صدا و رطوبت هستند.

معایب

حمل و کنترل بلوک های بزرگ بتنی سنگین و دشوار است و به نیروی انسانی بیشتری احتیاج دارد. بلوک های بتنی همچنین میزان فولاد موردنیاز در سازه های بتنی را افزایش می دهند. قیمت بلوک های بتنی بسته به منطقه، هزینه سیمان و در دسترس بودن مصالح می تواند متفاوت باشد. حل مشکلات لوله کشی در یک سازه بنایی بتنی سخت تر است، زیرا می تواند باعث جاری شدن آب در داخل بنا شود. در این حالت باید بلوک های بتنی تخریب شوند و منجر به تضییع مصالح شده و تعمیرات آن گران قیمت می باشد. یک سیستم زهکشی مؤثر در هنگام استفاده از روش بنایی با بتن بسیار مهم است.

درصورتی که در حوزه صنعت ساختمان فعالیت می نمایید، پیشنهاد می شود با بانک اطلاعات ساختمان های در حال ساخت پرشین سازه آشنا شوید.